Sinop Cezaevi duvarında 'tarihi hata'

Sinop Cezaevi'ndeki duvarlarda yer alan “Kan kanla değil, su ile yıkanır" sözünün duvarda yazıldığı gibi Shakespeare’a değil, Kaşgârlı Mahmud’a ait olduğu belirlendi.

Sinop Cezaevi duvarında 'tarihi hata'

Sinop Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Araştırma Görevlisi Serhat Altınkaynak’ın yaptığı uzun soluklu araştırmalar sonunda “Kan kanla değil, su ile yıkanır" sözünün Kaşgârlı Mahmud’a ait olduğunu belirledi.

Altınkaynak, tarihi Sinop Cezaevi'nin duvarlarında yer alan bu tarihi hatanın düzeltilmesi için ilgili yerlere başvurdu.

Sinop Cezaevi duvarında 'tarihi hata' - Resim : 1

Tarihi Sinop Cezaevi duvarlarında yazılı olan ve William Shakespeare’a atfedilen “Kan kanla değil, su ile yıkanır. Öc almanın sonu yoktur” ve “Kan öcle değil, suyla temizlenir” ifadelerinin yer aldığı 2 ayrı duvar levhası bulunuyor.

Bu sözler üzerine uzun soluklu bir araştıma yapan Sinop Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Araştırma Görevlisi Serhat Altınkaynak hem Shakespeare'in hem de Kaşgârlı Mahmud'u eserlerini inceledi. 

Shakespeare'in benzer anlatımların geçtiği 'Macbeth' oyunu hakkında bilgi veren Altınkaynak, “Yıllar önce cezaevi, Adalet Bakanlığına bağlı iken yazılmış olan bu yazılardan bazılarında hatalar mevcuttur. Bu yazılardan biri de William Shakespeare’e atfedilen ’Kan kanla değil; su ile yıkanır. Öc almanın sonu yoktur’ ve ’Kan öcle değil, suyla temizlenir’ şeklindedir. 1564-1606 yılları arasında yaşamış olan ünlü İngiliz şair ve oyun yazarı William Shakespeare’in sadece ’Macbeth’ adlı oyununun III. perdesinin 4. sahnesinde Macbeth ve Lady Macbeth’in yalnız kaldığı bir anda Macbeth’in repliği içerisinde ’Kan istiyor: Kan kanı çağırır derler. Taşlar kımıldar ağaçlar dile gelirmiş, fallar, esrarlı bağıntılar içinden saksağanlar, kargalar, kuzgunlar konuşurmuş. Kan dökeni bulup çıkarmak için. Gece ne sularda? Sabaha çok var mı?’ ifadesi mevcuttur. Bu ifade dışında yukarıda Shakespeare’e atfedilen sözlere yakın bir söz mevcut değildir” dedi.

Kaşgarlı Mahmut’un Divanü Lügati’t Türk’ü inceleyen Altınkaynak, bu eserde Shakespear’den 5 yüz yıl kadar önce  Kaşgarlı Mahmud'un  ‘Kanı kan bile yuğmaz’ diye ifadelerinin bulunduğunu söyledi.

Altınkaynak "Biz ana kaynağa kadar indik. Baktık ki hakikaten bu söz böyle. Divanü Lügati’t Türk’ü, Türkçeye tercüme eden Besim Atalay’da yine bu savın uzun yıllar, Anadolu’da ‘Kan kanla değil, suyla yıkanır’ şeklinde söylendiğini ifade ediyor. Biz baktığımız zaman bu söz kan davasıyla alakalı bir söz ve kan davasının sona erdirilmesiyle ilgili bir hapishane sözü. Aynı zamanda geçmişe baktığımız zaman da aslında Türk tipi bir söz olduğunu görüyoruz. Bu sözün cezaevinde düzenlenmesi ve bu sözün asıl sahibine atfedilmesi için tarafımdan kültür varlıkları müzeler genel müdürlüğüne bir dilekçe verildi. Bunun süreci hala devam ediyor. Tabii ki bu durum artık benden çıktığı için bunu ilgili kurumlar bilir. Bu durum tahmini 2-3 ay içerisinde sonuçlanır diye tahmin ediyorum. " diye konuştu.