Türkiye'de milyonlarca emekli vatandaşımızı ilgilendiren ve dışarıdan emekli olmayı hayal eden emekli vatandaşlarımızı da kapsayan çok önemli gelişmeler yaşanıyor.
“Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Torba yasa kapsamında çok sayıda düzenleme hayata geçirilirken, dışarıdan çalışarak emekli olma imkanı zorlaştırıldı, emekli, dul ve yetim aylıklarına yönelik yeni kesinti uygulamasının da yolu açıldı.
PRİM YÜKÜ CİDDİ ŞEKİLDE ARTIRILIYOR
Yaş şartını tamamlamasına rağmen prim günü eksik olanları yakından ilgilendiren düzenlemeyle, emeklilik için yapılacak borçlanmalar daha maliyetli hale geldi.
1 Ocak’ta yürürlüğe girecek değişiklikle, prim borçlanması yoluyla emekliliğe başvuracak kişilerin ödeyeceği tutarlar artacak.
EV HİZMETLERİNDE ÇALIŞANLARIN PRİM ORANLARINDA DEĞİŞİKLİK
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklikle “Prim oranları ve Devlet katkısı”na ilişkin hükümler yeniden düzenlendi. Bu kapsamda malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarında prim oranları yükseltildi.
Ayrıca isteğe bağlı sigortalılar, tarım ve orman işlerinde süreksiz çalışanlar, bazı kısmi süreli çalışanlar ile ev hizmetlerinde çalışanlar ve konut kapıcılarına ilişkin sigorta prim oranlarında da değişikliğe gidildi.
Bunun yanında prime esas kazanç üst sınırı, asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarıldı
EMEKLİ, DUL VE YETİM AYLIKLARINDAN KESİNTİ YAPILACAK
Yasayla birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu’na borcu bulunanve SGK’den aylık alanlar için yeni bir uygulama başlatılıyor.
1 Ocak 2026’dan itibaren SGK’ye borcu olan kişilerin emekli, dul ve yetim aylıklarından kesinti yapılabilecek.
Düzenlemeye göre, prim borçları, genel sağlık sigortasıborçları ve idari para cezaları için aylıklardan yüzde 25’i aşmamak kaydıyla otomatik kesinti uygulanacak.
Uygulamanın usul ve esasları SGK tarafından belirlenecek. Emekli, malul, vazife malulü ile dul ve yetim aylığı alan milyonlarca kişi düzenlemeden etkilenecek. Türkiye'de bu
grupta 16 milyon vatandaş bulunuyor.
YÜZDE 45 ESAS ALINACAK
Torba yasada yer alan bir diğer değişiklikle, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamında yapılan borçlanmalar ile Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’na
göre geçmiş hizmet sayılan süreler için ödenecek kesenek ve kurum karşılıklarının hesaplanmasında yüzde 45 oranı esas alınacak.
Bu düzenlemeyle doğum borçlanması hariç tüm borçlanmalarda oran yüzde 32’den yüzde 45’e yükseltildi. Ocak ayında asgari ücrette artış beklenmesi nedeniyle
borçlanma maliyetleri de daha da artacak.
Daha önce prim borçları silinen Bağ-Kur’luların günlerini yeniden
kazanmak için yaptıkları ihya ödemeleri de artık yüzde 45
oranı üzerinden hesaplanacak. Esnafın mevcut daha düşük
oranlardan yararlanabilmesi için ay sonuna kadar başvuru
yapması gerekiyo
Yasayla emlak vergisi ve kira gelirlerine ilişkin düzenlemeler de yapıldı. Buna göre 2026 yılında bina ve arsalara ait emlak vergi değerleri, 2025 yılı vergi değerinin iki katını aşamayacak.
Aynı sınırlama 2027-2029 yılları arasında da geçerli olacak.
Konut kira gelirlerinde ise kullanılan konut kredisine ait faizlerin matrahtan düşülmesi uygulaması kaldırıldı.
EMEKLİLİK BORÇLANMASINDA BU DETAYLARA DİKKAT
Öte yandan vatandaşlarımızın emeklilik borçlanmasında bu detaylara dikkat etmesi tavsiye edildi.
Borçlanma türünü doğru belirleyin: Doğum (kadınlar için), askerlik (erkekler için), yurtdışı, kısmi süreli çalışma eksik günleri gibi türler farklı şartlar taşır; ihtiyacınıza uygun olanı seçin.
Başvuru öncesi emeklilik şartlarınızı kontrol edin: SGK'dan hizmet dökümü alın, prim günü, sigortalılık süresi ve yaş şartlarını hesaplayın; gereksiz borçlanma yapmayın.
Belgeleri eksiksiz hazırlayın: Yurtdışı için hizmet belgesi/ikamet kanıtı, doğum için nüfus kayıt örneği, askerlik için terhis belgesi zorunludur; eksiklik başvuruyu geciktirir.
Başvuru tarihini stratejik seçin: Borçlanma tutarı başvuru tarihindeki asgari ücret üzerinden hesaplanır; yıl sonunda artış bekleniyorsa erken başvurun.
Prime esas kazanç beyanını dikkatli yapın: Günlük kazanç alt-üst sınır arasında seçilir; yüksek beyan maaşı artırır ama maliyeti yükseltir.
Ödeme süresine uyun: Tebliğden itibaren 1 ay içinde ödeme yapın; gecikmede başvuru iptal olur, yeniden başvurmak gerekir.
Kısmi ödeme durumunda: Sadece ödenen tutara karşılık gün hizmete eklenir; kalan için yeni başvuru şart.
Aylık bağlanmışsa borçlanma yapılamaz: Kendinize veya hak sahiplerine emekli aylığı bağlanmışsa borçlanma hakkı kaybedilir.
Borçlanılan süreler hangi statüye sayılacak?: Genellikle son sigortalılık statüsüne (SSK, Bağ-Kur vb.) eklenir; emeklilik şartlarını etkileyebilir.
Doğum borçlanması için şartlar: En fazla 3 çocuk için (çocuk başına 720 gün), doğum öncesi sigortalı olma ve o sürelerde prim ödenmemiş olma zorunlu.
Askerlik borçlanması için: Sigorta öncesi askerlik sigorta girişini geriye çeker; erken emeklilik için avantajlı olabilir.
Yurtdışı borçlanması için: Türk vatandaşı olma, süreleri belgeleme ve Türkiye'de sigortalı olmama şartı aranır; ev kadını süreleri de dahil.
Vazgeçme hakkı: Aylık bağlanmamışsa borçlanmadan vazgeçip ödeme iadesi alabilirsiniz.
Prim borcu kontrolü: Özellikle Bağ-Kur'lular başvuru öncesi borçlarını kapatmalı; yoksa emeklilik reddedilebilir.
Hizmet birleştirmesi: Farklı kollardaki (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) hizmetleri emeklilik öncesi birleştirin.
Güncel yasal değişiklikleri takip edin: 2025'te askerlik gibi bazı borçlanmalarda prim oranı artabilir; torba yasa taslaklarını izleyin.
E-Devlet üzerinden başvuru: Çoğu borçlanma için e-Devlet kolaylık sağlar; şahsen gitmeye gerek kalmayabilir.
Hesaplama aracı kullanın: SGK sitesindeki prim hesaplama tool'u ile tahmini tutarı önceden öğrenin.
Hak kaybı riski: Yanlış statüye sayılma veya belge hatası aylığı düşürebilir; uzman danışmanlık alın.
Vefat durumunda: Hak sahipleri ödenmemiş borçlanmayı tamamlayabilir; ancak aylık bağlanmışsa iade yok.
Borçlanmanın mali yükünü önceden hesaplayın: Özellikle yüksek kazanç beyanı yapacaksanız toplam tutar (günlük prim x gün sayısı) çok yüksek olabilir; bütçenizi zorlamayın.
Evlilik dışı doğumlar için nüfus kaydı şart: Doğum borçlanmasında çocuğun annenin nüfusuna kayıtlı olması ve canlı doğmuş olması zorunludur.
Birden fazla borçlanma türünü aynı anda yapabilirsiniz: Askerlik + doğum gibi farklı türleri tek başvuruda birleştirebilir, ödeme süresini kaçırmamak için planlayın.