2 araştırmacı, 200 milyon yıldır dünyada hiç değişmeden yaşayan tuhaf canlıyı bulmak için deniz seviyesinden 1000 metre yukarı tırmandı. Almanya Rostock Üniversitesi Biyolojik Bilimler Enstitüsü'nden Profesör Stefan Richter ve doktora öğrencisi Christoph Hopel, 200 milyon yıldır değişmeyen Tazmanya dağ karidesini arıyorlardı.
NEREDEYSE HİÇ DEĞİŞMEDİ
Antik tatlı su kabuklusu olan anaspides özeldir çünkü milyonlarca yıl önceki Triyas döneminden bu yana neredeyse hiç değişmemiştir. Karides yalnızca Tazmanya'nın dağlık bölgelerinde bulunuyor ve Profesör Richter bunun "dikkate değer ve ikonik" olduğunu söylüyor. "Tüm grup, sadece Tazmanya'daki bu küçük karides grubu değil, aynı zamanda daha geniş bir grup da çok esrarengiz. Kimse onları tüm kabukluların hayat ağacında nereye yerleştireceğini gerçekten bilmiyor.
YAŞAYAN FOSİL
Deniz seviyesinden 1000 metre yükseklikteki Organ Boruları parkuru üzerinde dağ karidesleriyle dolu bir göletin yanında Profesör Richter, bunun neden "yaşayan fosil" olarak anıldığını açıklıyor. "Yaşayan fosil, görünüşlerinin milyonlarca yıldır değişmediği anlamına geliyor. Elimizde, 200 milyon yıl öncesindeki Triyas döneminden kalan anaspidlere neredeyse tıpatıp benzeyen fosillerimiz var." dedi.
GEÇMİŞE BAKMALARINI SAĞLADI
Karidesleri incelemenin araştırmacıların sadece Triyas'a değil geçmişe de bakmalarına olanak sağladığını söyledi. Profesör Richeter, "Bu aynı zamanda daha yakın geçmişteki Tazmanya'daki buzullaşmadır. Anaspideslerin dağılımı büyük ölçüde burada, son 10.000 ve 2 milyon yıl önce Tazmanya'da meydana gelen buzullaşmaya bağlıdır. Çoğunlukla evrimsel biyolojiyle ilgileniyoruz." dedi.
DAHA FAZLASININ DA TANIMLANMASI MÜMKÜN
2015 yılına kadar dağ karidesinin yalnızca bir veya iki türü olduğu düşünülüyordu. Ancak Avustralya Müzesi'nden Profesör Shane Ahyong ile Profesör Richter ve Bay Hopel'in çalışmalarından sonra, şu anda tanınan sekiz tür var ve muhtemelen daha fazlasının da tanımlanması mümkün. Türler dar bir dağılıma sahiptir ve Tazmanya'nın Mount Field, St Clair Gölü ve Florentine gibi dağlık bölgelerindeki dağ gölleri, dereler ve mağaralarda yaşar.
"50-60 YIL ÖNCE BİLİNMİYORDU"
Profesör Richter, karideslerin dağılımının araştırmacıların ilgisini çektiğini söyledi. "Mağaralarda çok sık görülüyorlar. Bu, 50-60 yıl öncesine kadar bilinmiyordu" dedi. Mağaracıların karideslerin incelenmesine yardımcı olduklarını ve onların çeşitli mağaralarda yaşadıklarını fark etmeye devam ettiklerini söyledi. Profesör Richter, "Artık yüzeyden mağaralara göçle ilgileniyoruz" dedi. Profesör Richter, karideslerin 800 metre ve üzeri rakımları tercih ettiğini söyledi.
ÇOK ÖZEL GÖRÜNÜYORLAR
Karideslerin boyutları 6 santimetreye kadar çıkıyor ve göletler, dereler ve göletlerdeki döküntülerin üzerinde gezinirken kolaylıkla fark edilebiliyor. Profesör Richter, "Kabuklu biyologlar için çok özel görünüyorlar ve onları yanlış tanımlamak mümkün değil. Ama belki diğer insanlar için biraz suda yaşayan bir böceğe benziyorlar." dedi. Karidesin böceklerden daha fazla bacağı ve ayrıca büyük antenleri vardır. "Onları tanıyorsanız, onları birçok yerde tekrar tekrar bulacaksınız. Bazılarının dağılımı çok kısıtlı, dolayısıyla korunmaya ihtiyaçları var."
DÖRT YENİ TÜR
"Çok fazla görmek istiyorsanız Mount Field platosuna, Robert Tarn'a gitmelisiniz; burada yüzlerce, hatta binlerce kişi var." dedi. Bay Hopel'un karideslerin mağaralara göçüyle özel bir ilgisi var. Bu, Profesör Richter'in eğitimli bir bilimsel dalgıç olarak becerileri nedeniyle 2017 yılında kendisine ulaşmasının ardından karidesleri incelemek için Tazmanya'ya beşinci ziyareti. Karidesleri birlikte incelediklerinden beri dört yeni tür ve birçok mağara göçü örneği buldular.
İKİ TÜRÜ BİR ARADA BULDU
Bay Hopel, "Örneklerden bazıları büyük ölçüde mağaraya uyarlanmış ve neredeyse tüm görme yeteneğini kaybetmiş durumda. İki türün bir arada bulunması bizi çok şaşırttı, ayrıca beklemediğimiz türler de bulduk. Her türlü maddeyi, döküntüyü, bitki materyalini, böcek larvalarını yerler ve yamyamdırlar, dolayısıyla birbirlerini de yerler." dedi.
VAHŞİ DOĞADA GEÇEN SAATLER
Bay Hopel, Büyük Göl, Arthurs Gölü ve Woods Gölü'ne daldı ve yalnızca St Clair Gölü'nde yaşayan bir tür buldu. Karides arayışı onları Tazmanya'nın en uzak yerlerinden bazılarına götürdü. "Balık ağlarını ve parlak meşaleleri yanımıza alıyoruz çünkü bazen gölgeli havuzlarda onları görmek zor oluyor" dedi. Yıllar geçtikçe çift, üç meşaleyi kaybetti, ağları kırdı, kesiklere ve morluklara maruz kaldı, ayrıca Mole Creek Mağaraları'nda bir kamera çantasını kaybetti ve bir yıl sonra bir yolculukta onu buldu. Çift, karides aramak için vahşi doğada beş saate kadar yürüyecek. "Göletin kenarında iki saat oturup bazen beş örnek topluyoruz" dedi.