50.000 tane koyunu telef etti... Avrupa'dan o hayvan için itlaf kararı çıktı. Gözler Türkiye'ye çevrildi

1980’lerin başından bu yana yürürlükte olan Bern Sözleşmesi’nde ‘kesinlikle koruma’ statüsü bir hayvanın kasıtlı olarak öldürülmesi, özgürlükten mahrum bırakılması ya da rahatsız edilmesini yasaklıyordu. Avrupa'da raporlara göre her yıl 50.000'den fazla koyunu telef eden kurtlar hakkında azaltma kararı çıktı. Durum böyle olunca Bern Sözleşmesi'nin taraflarından biri olan ve çok sayıda yabani kurda ev sahipliği yapan Türkiye'ye gözler çevrildi.

KURTLAR TARAFINDAN PARÇALANMIŞTI

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in Midilli atının kurtlar tarafından parçalanmıştı. Bu korkunç olayın ardından harekete geçildi ve 'kesinlikle koruma' altında olan kurtların avlanmasının önü açıldı. Avrupa Konseyi'ne bağlı Bern Sözleşmesi Komitesi tarafından AB Komisyonu'nun, kurtlara yönelik sıkı koruma tedbirlerinin gevşetilmesi önerisinin onaylandığı ortaya çıktı. Bu onayın ardından 3 ay içinde kurtların "sıkı korunan" statüsünden "korunan" statüsüne alıacağı bildirildi.

TÜRKİYE'DE DE KURTLARI ÖLDÜRECEKLER Mİ?

Türkiye'nin de üyesi olduğu sözleşmede, kurtların statüsünün değişmesi konusu, üye ülkelere sunulacak. Üye ülkelerden üçte birinden fazlası itiraz ederse karar rafa kaldırılacak. Konunun gündeme gelmesiyle birlikte Türkiye'de de oldukça yoğun bir popülasyona sahip olan kurtlara neler olacağı merak konusu oldu. Bu kararın kabul edilmesi halinde Türkiye'de de kurtların öldürürülmesinin önünün açılıp açılmayacağı hakkında konuşan uzmanlar, önerinin kabul edilmesiyle direkt olarak Türkiye'ye de böyle bir şeyin yaşanacağı anlamına gelmediğini söyledi. Orta Avrupa'da soyu tükenen kurtlar, 100 yıl aradan sonra 2000'li yılların başında yeniden ortaya çıktı ve sıkı koruma önlemleri sayesinde hızla çoğalmaya başladı. Avrupa'da 2012 yılında 11 bin olan kurt sayısının bugün 20 binin üzerinde olduğu tahmin ediliyor.

HER YIL 50.000'DEN FAZLA KOYUN ÖLÜYOR

Hem Avrupa'de hem de Türkiye'de kurt sürüleri, özellikle küçükbaş hayvan yetiştiricileri için ciddi bir sorun olarak görülüyor. Koyun ve keçi başta olmak üzere Avrupa'da her yıl en az 50 bin ila 65 bin arasında hayvanın, kurt saldırıları sonucu öldüğü tahmin ediliyor. Çiftçilerin önlem talebi, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in sahibi olduğu Midilli atına yönelik kurt saldırısı ile ivme kazandı. Von der Leyen'in "Dolly" adlı Midillisi, 2022 yılında Almanya'nın aşağı Saksonya eyaletinde kurtlar tarafından parçalandı. Von der Leyen'in çabaları sonucu Komisyon, sorunlu kurtların öldürülmesine olanak tanıyan bir düzenleme için harekete geçti.

50 ÜLKEDEN ONAY GELDİ

AB Komisyonu'nun talebi üzerine, Bern Sözleşmesi'ne taraf olan 50 ülke, Avrupa'da kurtların statüsünün "kesinlikle korunan" yerine sadece "korunan" olarak değiştirilmesine onay verdi. Yabani hayvan ve bitki türlerinin korunmasına ilişkin esasları düzenleyen ve 1980'lerin başından bu yana yürürlükte olan Bern Sözleşmesi uyarınca, “kesinlikle koruma" bir hayvanın kasıtlı olarak öldürülmesi, özgürlükten mahrum bırakılması ya da rahatsız edilmesini yasaklıyordu.

DOKUNULMAZLIKLARI ORTADAN KALKACAK

Bu madde kapsamında, yabani hayvanların üreme alanlarına da dokunulamıyordu. Bu değişiklikle, kurtların dokunulmazlığı ortadan kalkacak ve tehlike yaratan hayvanların belirli koşullar altında avlanabilmesinin önü açılacak. Avrupa Birliği Komisyonu, bunun için “Habitat Direktifi”nde düzenlemeye gidecek. Hollanda, Almanya ve Belçika hükümetleri, alınan karardan memnun. Hollanda hükümeti, insanlara, evcil hayvanlara ya da çiftlik hayvanlarına saldıran kurtlara karşı daha sert müdahale edilmesini öngören bir ulusal planı devreye sokmaya hazırlanıyor. Bern Sözleşmesi'ne taraf olan ülkeler arasında 27 AB üyesinin yanı sıra Türkiye, Fas, Tunus, Senegal ve Burkina Faso da yer alıyor.

İNSANLAR TARAFINDAN ÖLDÜRÜLÜYOR

Türkiye'de özellikle kış aylarında soğuk olan bölgelerde yiyecek bulamayan kurtlar, yerleşim yerlerine yaklaşıyor. Türkiye'de sayıları yüksek olan kurtlar, yerleşim yerlerine geldiklerinde zaman zaman insanlar tarafından öldürülüyor. 2019 yılında yayımlanan bir bilimsel araştırmada Türkiye'de 2002-2017 yılları insanlar ve kurtlar arasında 234 karşılaşma görüldüğü ifade edilmişti. Kurtların en çok ev hayvanlarına, keçi ve koyunlara saldırı olduğu belirtilmişti.