Açık Piyasa İşlemleri (APİ) Nedir? Açık Piyasa İşlemini Kim Yapar? Açık Piyasa İşlemlerinin Faydaları Nelerdir?

Açık Piyasa İşlemleri (APİ) Nedir? Açık piyasa işlemleri, yalnızca para politikası amaçları için yürütülür. Açık Piyasa İşlemini Kim Yapar? Bu terim vatandaşlar tarafından merak edildi. Açık Piyasa İşlemlerinin Faydaları Nelerdir? Tüm merak ettiklerinizi araştırdık. İşte, Açık Piyasa Çeşitleri...

Açık Piyasa İşlemleri (APİ) Nedir? Açık Piyasa İşlemini Kim Yapar? Açık Piyasa İşlemlerinin Faydaları Nelerdir?

Açık Piyasa İşlemleri (APİ) Nedir? Açık Piyasa İşlemleri, merkez bankalarının para politikası araç gruplarından birisidir. Açık Piyasa İşlemini Kim Yapar? Ekonominin önemli terimlerinden olan açık piyasayı vatandaşlar araştırmaya başladı. Açık Piyasa İşlemlerinin Faydaları Nelerdir? Can Mutabakani sizler için yazdı. İşte, Açık Piyasa Çeşitleri...

AÇIK PİYASA İŞLEMLERİ (APİ) NE ANLAMA GELİR? 

Merkez Bankası'nın dolaşımdaki para miktarını kontrol etmek için hazine bonosu, tahvil ve hisse senedi alım satımına gitmesine açık piyasa işlemleri denir. Burada amaç para arzını etkilemek, böylece piyasayı pozitif yönde etkilemektir.

Açık piyasa işlemleri defansif olabildiği gibi ofansif de olabilir. Merkez bankası bir tehdit görürse ve açık piyasa işlemleri gerçekleştirirse bu defansif bir işlemdir. Bir tehdit olmadan gerçekleştirdiği açık piyasa işlemleri ise ofansif olarak değerlendirilir. Açık piyasa işlemleri yapmak bankaların temel görevleri arasındadır.

Açık Piyasa İşlemleri (APİ) Nedir? Açık Piyasa İşlemini Kim Yapar? Açık Piyasa İşlemlerinin Faydaları Nelerdir? - Resim : 2

AÇIK PİYASA İŞLEMLERİNİ KİM YAPAR?

Türkiye’de ilk defa 1970 yılında yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kanunu ile para arzını ve likiditeyi düzenlemek amacıyla açık piyasa işlemleri yapma yetkisi merkez bankasına verilmiştir. 

Bankalararası para piyasası işlemleri de “Açık Piyasa İşlemleri” kapsamı içerisinde yapılır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bünyesinde olan bu tür işlemler, açık piyasa işlemleri ve para piyasası Müdürlükleri tarafından yürütülmektedir. Açık piyasa işlemlerinin kuralları, merkez bankası kanununun 52'inci ve 56'ıncı maddeleri ile belirlenmiştir. 

İlgili kanunlara göre açık piyasa işlemleri yalnızca para politikası hedefleri ile gerçekleştirilebilir. Hazine ya da kamu kurum ve kuruluşları için kredi sağlamak amacıyla yapılması yasaktır ve kanuna göre bu işlemlerin vadesi, 91 günden fazla olmamalıdır.

Açık Piyasa İşlemleri (APİ) Nedir? Açık Piyasa İşlemini Kim Yapar? Açık Piyasa İşlemlerinin Faydaları Nelerdir? - Resim : 3

AÇIK PİYASA İŞLEMLERİNİN FAYDALARI NELERDİR? 

Açık piyasa işlemlerinin bazı avantajları şunlardır:

●     Etkildir

●     Etkisi ölçülebilir

●     Kontrol edilebilir

●     Küçük alım satımlara imkan verir

●     Hızlıdır

●     Tersine çevrilebilir

AÇIK PİYASA İŞLEM ÇEŞİTLERİ 

Açık piyasa işlemleri pek çok farklı duruma uygun olarak tasarlanmıştır. En sık karşılaşılan açık piyasa işlemleri çeşitleri şunlardır:

●     Depo: Merkez Bankasının belirli vadeler ile bankalara teminat ve limitleri doğrultusunda sağladığı mevduattır.
●     Repo: Genellikle piyasada geçici likidite sıkışıklığı yaşandığı zaman yapılır.

●     Doğrudan alım: Piyasada kalıcı likidite sıkışıklığı olduğu zaman açık piyasa işlemi yapmaya yetkili kuruluşlar ile gerçekleştirilir.

●     Doğrudan satım: Piyasada kalıcı likidite fazlası olan durumlarda, açık piyasa işlemleri yapmaya yetkili kuruluşlar ile gerçekleştirilir.

●     Likidite senedi ihracı: Para politikasının etkinliğini artırmak amacıyla yapılır, piyasadaki fazla likiditenin çekilmesine yönelik kullanılabilir.

●     Türk lirası depo alım ihalesi işlemleri: Türk lirası likidite fazlalığını giderme konusundaki etkinliğini artırmak için merkez bankası tarafından yapılır.