ABD'nin uydu verilerine ilişkin ön analizi Pazartesi günü, Antarktika çevresindeki deniz buzunun bu kış maksimum boyutuna ulaştığında muhtemelen rekor derecede düşük bir yüzey alanına sahip olduğunu gösterdi. Güney yarımküre bahara geçerken, ABD Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi (NSIDC), 10 Eylül'de Antarktika deniz buzunun bu yıl yalnızca 16,96 milyon kilometrekare maksimum büyüklüğe ulaştığını belirten bir açıklamada bulundu.
EN BÜYÜK BOYUTUNA ULAŞIYOR
Buz kütlesi genellikle en büyük boyutuna soğuk kış aylarında ulaşıyor, dolayısıyla 10 Eylül'deki ölçümler muhtemelen bu yılın maksimum değeri olarak kalacak. Boulder'daki Colorado Üniversitesi'nde hükümet destekli bir program olan NSIDC, "Bu, 1979 ile 2023 arasındaki deniz buzu rekorundaki en düşük deniz buzu maksimumudur" dedi.
REKOR KIRAN BUZ SEVİYESİ
Bu yıl en yüksek noktasına ulaşan deniz buzu önceki rekordan 1,03 milyon kilometrekare daha küçüktü; bu da kabaca Teksas ve Kaliforniya'nın toplamı kadardı. NSIDC bilim insanı Walt Meier, "Antarktika'da rekor kıran bir deniz buzu seviyesi var" dedi. Deniz buzundaki büyümenin "herhangi bir bölgeye kıyasla neredeyse tüm kıtada düşük" göründüğünü ekledi.
EN DÜŞÜK SEVİYE
Şubat ayında, Avustralya yazının zirvesindeyken, NSIDC'ye göre Antarktika deniz buz kütlesi minimum 1,79 milyon kilometrekarelik bir alana ulaşmıştı; bu yine bir rekordu. Buz kütlesi, kışın başlamasına rağmen alışılmadık derecede yavaş bir hızla yeniden büyüdü. Bu arada NSIDC, yazın sona erdiği dünyanın diğer ucunda Arktik deniz buzunun 4,23 milyon kilometrekarelik en düşük seviyeye ulaştığını söyledi. Bu, 45 yıllık kayıt tutmada altıncı en düşük minimum seviyeyi temsil ediyor.
10 YIL BOYUNCA SABİT KALMIŞTI
Birkaç on yıl boyunca Antarktika deniz buz kütlesi sabit kaldı, hatta biraz genişledi. Ancak NSIDC, "Ağustos 2016'dan bu yana Antarktika deniz buzunun yayılma eğiliminin neredeyse tüm aylarda keskin bir düşüş yaşadığını" söyledi. Bilim insanları arasında bu değişimin nedeni konusunda tartışmalar sürüyor ve bazıları küresel ısınmayla resmi bir bağlantı kurma konusunda isteksiz. İklim modelleri geçmişte Antarktika buz kütlesindeki değişiklikleri tahmin etmekte zorlandı.
DOĞRUDAN BİR ETKİSİ YOK
NSIDC, düşüş eğiliminin "Artık okyanusun en üst katmanındaki ısınmayla bağlantılı olduğu düşünülüyor. Okyanuslar küresel olarak ısındığı için bunun Antarktika deniz buzunda uzun vadeli bir düşüş eğiliminin başlangıcı olabileceğine dair bazı endişeler var." dedi. Okyanusta zaten bulunan tuzlu suyun dondurulmasıyla oluşan buz kütlelerinin erimesinin deniz seviyeleri üzerinde doğrudan bir etkisi yok.
BÜYÜK DALGA HAREKETLERİ
Ancak beyaz buz, koyu okyanus suyuna göre Güneş ışınlarını daha fazla yansıtıyor, dolayısıyla buzun kaybı küresel ısınmayı artırıyor. Buz yığınlarının kaybı aynı zamanda Antarktika'nın kıyı şeridini daha büyük dalga hareketlerine maruz bırakıyor; bu da tatlı su buz örtüsünü istikrarsızlaştırabilir.
YAŞAM ALANLARINI TEHLİKEYE ATABİLİR
Kıyıdaki yaşam alanlarını tehlikeye atabilir. Kara buzlarının erimesi deniz seviyelerinde feci bir artışa neden olacaktır. Ancak NSIDC, buz tabakasına çarpan dalgaların "kıyı yakınındaki birikimi artırabileceği ve deniz seviyesinin yükselmesi tehdidini kısmen dengeleyebileceği" ihtimaline dikkat çekiyor.