Araştırmacılar onu bulunca gözlerine inanamadı. Dünyanın daha önce varlığından haberdar olmadığı, yaklaşık 380 milyon yıl önce yaşamış Orta-Geç Devoniyen döneminde Orta Avustralya nehirlerinde dolaşan yırtıcı balığı araştırmacıların tam karşılarındaydı.
SOYUNUN BİR PARÇASI
Yapılan incelemenin ardından, Harajicadectes ismi verilen balığın kemikli pullara ve keskin dişlere sahip, lob yüzgeçli bir balık olduğu anlaşıldı. Karada yürüyen ilk tetrapodların çok da uzak olmayan evrimsel ataları olan antik Tetrapodomorph soyunun bir parçasıydı.
2016 YILINDA KEŞFEDİLDİ
Neredeyse tamamlanmış Harajicadectes iskeleti, 2016 yılında Kuzey Bölgesi'ndeki Alice Springs'in yaklaşık 200 km batısındaki Harajica Kumtaşı'nda keşfedildi.
HAVA SOLUMA ADAPTASYONU
Harajicadectes'in en belirgin özelliği, bilim adamlarının hava soluma adaptasyonu olarak açıkladığı kafatasının üst kısmındaki büyük açıklıklardır. Flinders Üniversitesi Paleontoloji Laboratuvarı'ndan araştırmacı Dr. Brian Choo, konu hakkında konuştu.
KOLAYLAŞTIRDIĞI DÜŞÜNÜLÜYOR
Choo, "Bu spiral yapıların, günümüz Afrika bişir balıklarının su yüzeyinden hava almak için benzer yapılara sahip olmasıyla birlikte, yüzeydeki havanın solunmasını kolaylaştırdığı düşünülüyor" dedi. Paleontologlar, Orta-Geç Devoniyen dönemine ait diğer Tetrapomodorph türlerinde bu hava soluma adaptasyonunu keşfettiler.
BÜYÜK SİVRİ UÇLAR
Brian, " Batı Avustralya'daki Gogonasus'ta ve uzuvlu tetrapodların en yakın akrabaları olan Tiktaalik gibi elpistostegallilerde de büyük sivri uçlar ortaya çıktı.
İLK KEZ 2018 YILINDA TANIMLANDI
Ayrıca, ilk kez 2018'de tanımlanan, Batı Avustralya'dan gelen ışın yüzgeçli bir balık olan ilgisiz Pickeringius'ta da görülüyor." dedi.
YARARLI BİR AVANTAJ
Bu hava soluma adaptasyonları, balıkların solungaç solunumunu havadan gelen oksijenle desteklemesini sağladı; bu, deniz topluluklarının kitlesel yok oluşunu tetikleyen orta Devoniyen dönemindeki atmosferik değişiklikler sırasında yararlı bir avantajdı.
YENİ ANTİK BİR BALIK TÜRÜ
Harajicadectes'in parçalı örnekleri ilk olarak 1973'te keşfedildi, ardından 1990'larda Melbourne Müzesi ve Geosciences Avustralya tarafından yapılan keşifler izledi. Brian, "2016'da bulunan bu fosil, yıllar boyunca toplanan tüm izole edilmiş parçaların tek bir yeni antik balık türüne ait olduğunu gösterdi" diyor.
EVRİM TARİHİNE ÖNEMLİ KATKI
Harajicadectes zhumini adı, fosilin bulunduğu yer olan Harajica Kumtaşı'ndan ve eski Yunanca'da ısırıcı anlamına gelen dēktēs kelimesinden gelmektedir. Zhumini, erken omurgalıların evrim tarihine önemli katkılarda bulunan Çinli paleontolog Profesör Min Zhu'nun anısına seçildi.