Doğa resmen kıyametimizi hazırlıyor... 2018 yılında araştırmacıların ziyareti sırasında ortaya çıktı. Her gün giderek daha da turuncuya dönüyor

Doğa resmen kıyametimizi hazırlıyor. 2018 yılında araştırmacıların ziyareti sırasında ortaya çıktı. Endişe verici yeni bir çalışma, permafrostun erimesinin su yollarına yüksek düzeyde toksik metal salması nedeniyle son yıllarda düzinelerce Alaska nehri parlak turuncuya döndü. Araştırmacılar, uzaydan görülebilen renkli kirlenmenin potansiyel bir ekolojik kabus olduğunu ve muhtemelen önümüzdeki yıllarda daha da kötüleşeceğini söylüyor.

HELİKOPTER ARAŞTIRMALARIYLA TESPİT EDİLDİ

Communications Earth & Environment dergisinde 20 Mayıs'ta yayınlanan yeni çalışmada araştırmacılar, Alaska'nın Brooks sıradağlarının Teksas büyüklüğündeki bir bölgesinde en az 75 turuncu nehir ve dere tespit etti. Etkilenen su yollarının çoğu ilk olarak bölgede yapılan helikopter araştırmalarıyla tespit edildi.

SÜTLÜ PORTAKAL SUYUNA BENZİYORDU

Ulusal Park Servisi'nin Arktik Envanter ve İzleme Ağı'ndan bir ekolojist olan araştırmanın baş yazarı Jon O'Donnell, yaptığı açıklamada, "Etrafta uçtukça, giderek daha fazla turuncu nehir ve dere fark etmeye başladık. Neredeyse sütlü portakal suyuna benzeyen bazı yerler var." dedi.

PASLI NEHİRLERİN KİMYASAL ANALİZİ

Paslı nehirlerin kimyasal analizi, su yollarının turuncu renginden büyük ölçüde sorumlu olan demirin yanı sıra yüksek düzeyde çinko, nikel, bakır ve kadmiyum ortaya çıkardı. Araştırmacılar ayrıca kirli su yollarının alışılmadık derecede asidik olduğunu da buldu: ABD Jeoloji Araştırması'na göre bazı küçük akarsuların pH'ı 2,3 kadar düşüktü; bu da limon suyu veya sirke ile hemen hemen aynı değerdeydi.  

KALICI OLARAK DONMUŞ TABAKA

Suyun yüksek metal konsantrasyonu ve asitliği, Kuzey Kutbu'nun geniş alanlarını kaplayan, Dünya yüzeyinin kalıcı olarak donmuş bir tabakası olan permafrostun erimesine bağlanabilir. İnsan kaynaklı iklim değişikliği sayesinde donmuş zemin çözülürken, önceden mühürlenmiş mineraller binlerce yıl sonra ilk kez yağmura maruz kalıyor ve metallerin kayalardan çözünerek daha büyük nehirleri besleyen çevredeki akarsulara karışmasına olanak tanıyor.  

SU YAŞAMI İÇİN TOKSİK

Etkilenen habitatlar yalnızca görsel olarak dönüştürülmekle kalmıyor, aynı zamanda yüksek mineral konsantrasyonları da çoğu su yaşamı için oldukça toksik oluyor. Araştırmacılar, özellikle zehirli eriyen suyun, balıkların yumurtlamasına neden olabileceğinden endişe duyuyor ve bunun ABD balıkçılığı üzerinde büyük zincirleme etkileri olabilir.

2018 YILINDA ORTAYA ÇIKTI

Yeni çalışmanın fikri, araştırmacıların sadece bir yıl önce kristal berraklığında olan pas renkli bir nehri ziyaret ettiği 2018 yılında ortaya çıktı. Ancak daha sonra yapılan uydu hafiyeliği, turuncu nehirlerin 2008 yılına kadar uzanan görüntülerini ortaya çıkardı.

ÇOK FAZLA LEKELENMESİ GEREK

Bu süre zarfında nehirlere ne kadar metal salındığını söylemek zor. Ancak Kaliforniya Üniversitesi'nden çevresel toksikolog Brett Poulin, açıklamada, uydu fotoğraflarındaki nehirlerin "uzaydan alınabilmesi için çok fazla lekelenmesi gerektiğini" söyledi. Araştırmacılar bu yıl sorunun tam boyutunu belirlemek için takip testleri planlıyorlar. 

DAHA FAZLASINDAN KORKUYORLAR

Ancak geçen yıl rekor kıran sıcaklıkların neden olduğu artan permafrost erimesinin daha da fazla metal açığa çıkarmasından korkuyorlar. Önümüzdeki yıllarda sıcaklıklar artmaya devam ettikçe metal kirliliğinin daha da kötüleşmesi bekleniyor.  Su zamanla daha asidik hale geldikçe, yeni çözülmüş permafrosttan daha fazla metalin çözülmesini kolaylaştıracak ve endişe verici bir "pozitif geri besleme döngüsü" yaratacak; sorun katlanarak daha da kötüleşecek.

BAŞKA CİDDİ ETKİSİ DE VAR

Donmuş toprakların erimesi Alaska ve Sibirya gibi yerlerde daha fazla yeni nehrin doğmasına neden olacak ve bu da sorunu daha da kötüleştirecek. Permafrost kapsamını kaybetmenin, atmosfere daha fazla sera gazı salımının yanı sıra radyoaktif materyallerin ortaya çıkarılması ve yeni salgınlara yol açabilecek  hareketsiz virüslerin serbest bırakılması gibi birçok başka ciddi etkisi de var.