Amazon ve Ganj gibi hayati su yollarında yaşayan nehir yunusları, kirlilik, habitat kaybı ve sürdürülemez balıkçılık gibi çeşitli tehditler nedeniyle 1980'lerden bu yana yüzde 73'lük bir düşüş yaşadı. Kuraklığın harap ettiği Tefé Gölü'nde son zamanlarda 150'den fazla nehir yunusunun ölümü, iklim değişikliğinin yarattığı artan tehlikeyi vurguluyor.
TEHDİTLERLE MÜCADELEYİ AMAÇLIYOR
Endişe verici düşüşe yanıt olarak Bangladeş, Bolivya, Brezilya, Kamboçya, Kolombiya, Ekvador, Hindistan, Nepal, Pakistan, Peru ve Venezuela, Bogotá, Kolombiya'da Nehir Yunusları için Küresel Bildirgeyi imzaladı. Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) Uluslararası tarafından Ekim ayında açıklanan proje, sürdürülemez balıkçılıktan iklim değişikliğine kadar türlerin hayatta kalmasına yönelik tehditlerle mücadele etmeyi amaçlıyor.
SON ALTI TANE KALDI
Bildiride, uzatma ağlarının ortadan kaldırılması, kirliliğin azaltılması, araştırmaların genişletilmesi ve korunan alanların arttırılması vurgulanıyor. WWF'nin Nehir Yunus Nehirleri girişiminin lideri Daphne Willems, altı nehir yunusu türünün tamamının hayatta kalmasını sağlamak için deklarasyonun öneminin altını çizdi.
RESMEN TÜKENDİĞİ İLAN EDİLMİŞTİ
Willems, "Birlikte gerçek ilerlemeyi sağlayabilir ve doğaya olumlu, dayanıklı ve sürdürülebilir bir geleceğin mümkün olduğunu gösterebiliriz" dedi. Çin nehir yunusu veya baiji, insan faaliyetleri nedeniyle nesli tükenen ilk yunus türü olarak trajik bir sonla karşılaştı. Antik Lipotidae ailesinin 20 milyon yıl boyunca Yangtze Nehri'ne ev sahipliği yaptığı türün neslinin 2007 yılında resmen tükendiği ilan edildi.
TÜRE SON DARBEYİ VURDU
Three Gorges Barajı'nın inşası, artan insan faaliyetlerinden kaynaklanan gürültü kirliliğiyle birleşince, türe son darbeyi vurdu. Baiji'nin neslinin tükenmesi aynı zamanda, 20 milyon yıl önce diğer nehir yunuslarından evrimsel olarak ayrılması bakımından benzersiz olan antik Lipotidae ailesinin de sonunu işaret ediyordu.
SON YİRMİ YILDA İKİ KATINA ÇIKTI
Genel tablo iç karartıcı olsa da, yoğun nüfuslu bazı nehir havzalarında koruma çabaları başarı göstermiştir. Pakistan'da kolektif eylem, son yirmi yılda nesli tükenmekte olan İndus nehri yunuslarının nüfusunu neredeyse iki katına çıkardı. Benzer şekilde, nesli kritik derecede tehlike altında olan Yangtze yüzgeçsiz domuz balığı popülasyonu, sıkı koruma önlemleri ve muhafaza çabaları nedeniyle yüzde 23 arttı. WWF'nin Endonezya'daki elektronik pinger girişiminin nehir yunuslarının korunmasında da etkili olduğu kanıtlandı.