Dünyanın en güçlü uzay teleskobu, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Orion takımyıldızında bulunan ve yeni doğan yıldızlar için bir çocuk odası görevi gören küçük, karanlık bir nebula olan Atbaşı Bulutsusu'nun bugüne kadarki en keskin kızılötesi görüntülerini yayınladı.
BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ BİR ÇÖZÜNÜRLÜK
Eşi görülmemiş ayrıntılarla çekilen bulutsu görüntüsü, atın yelesinin yaklaşık 0,8 ışıkyılı genişliğinde ve Dünya'dan kabaca 1.300 ışıkyılı uzaklıkta olan bir kısmına odaklanıyor. Avrupa Uzay Ajansı (ESA), "Gözlemler ikonik nebulanın bir kısmını tamamen yeni bir ışık altında gösteriyor ve karmaşıklığını benzeri görülmemiş bir uzaysal çözünürlükle yakalıyor" dedi.
EN YENİSİ AMA İLK DEĞİL
Webb'in Atbaşı Bulutsusu görüntüsü en yenisi ama ilk değil. 1888'de İskoç gökbilimci Williamina Fleming tarafından keşfedilen bulutsu, amatör ve profesyonel gökbilimcilerin en sevdiği konudur ve yüzyılı aşkın süredir astronomi kitaplarının kapaklarını süslemiştir.
ARTIK GÖRÜLEBİLİYOR
Webb'in MIRI (orta kızılötesi cihaz) ve NIRCam (yakın kızılötesi kamera) cihazları sayesinde, Atbaşı'nın aydınlatılmış kenarının mavi renkli bulutlar ve kırmızı renkli demetler gibi küçük ölçekli yapıları şimdiye kadar ilk kez Nebula artık görülebiliyor. Webb'in haber bülteninde şöyle belirtiliyor: "Görüntünün alt kısmında mavi görünen eterik bulutlar, hidrojen, metan ve su buzu dahil olmak üzere çeşitli malzemelerle dolu.
UZAK GALAKSİLER SERPİŞTİRİLMİŞ DURUMDA
Ana bulutsunun üzerinde uzanan kırmızı renkli tutamlar hem atomik hem de moleküler hidrojeni temsil ediyor. Yakınlardaki genç, büyük kütleli yıldızlardan gelen ultraviyole ışık, yukarıdaki tamamen iyonlaşmış gaz ile aşağıdaki nebula arasında çoğunlukla nötr, sıcak bir gaz ve toz alanı yaratıyor. Birçok Webb görüntüsünde olduğu gibi, arka planda uzak galaksiler serpiştirilmiş durumda" dedi.
YALNIZCA BİR SAAT İÇİNDE
2023 yılında ESA'nın Öklid teleskopu, bulutsunun yalnızca bir saat içinde tek bir gözlemle yakaladığı bir görüntüsünü yayınladı ve daha önce görülmemiş Jüpiter kütleli gezegenlerin göksel gelişim evrelerini ortaya çıkardı. Bundan önce, 2013 yılında, teleskobun 23. yıl dönümü şerefine, Hubble Uzay Teleskobu, kızılötesi gaz bulutlarını yakalayan ve normalde toz tarafından gizlenen hassas bir yapıyı ortaya çıkaran bir görüntü yayınladı.
ÇOK ÖZEL KOŞULLARDA GERÇEKLEŞİYOR
Orion'un ünlü üç yıldızlı kuşağının en doğusundaki Alnitak yıldızının güneyinde yer alan ve devasa Orion moleküler bulutunun bir parçası olan Atbaşı Bulutsusu, Dünya'ya en yakın dev yıldız oluşum bölgesidir. Webb'in bulutsuya ilişkin görüntüsü en yeni olsa da, yıldız doğum yeri gezegenlerin, genç kahverengi cücelerin ve bebek yıldızların doğum yeri olduğundan muhtemelen son olmayacak. İspanya Tenerife'deki Instituto de Astrofisica de Canarias'tan Öklid bilimcisi Eduardo Martin Guerrero de Escalante, "Bu bölgeyle özellikle ilgileniyoruz çünkü yıldız oluşumu çok özel koşullarda gerçekleşiyor" dedi.