Evde tavuk yemeği hazırlayanlar dikkat! Sakın bu hatayı yapmayın saatler içinde öldürüyor

Son dönemde ülkemizde ve dünyamızda tavuktan zehirlenemelerin artması üzerinde uzmanlardan da evde tavuk hazırlayanlara yönelik uyarılar gelmeye devam ediyor. 

Evde tavuk yemeği hazırlayan vatandaşların hazırlık sırasında dikkat etmeleri gereken çok önemli noktalar var. 

TAVUK ZEHİRLENMESİ NE DEMEK? NEDEN OLUR?

Tavuk zehirlenmesi, kontamine olmuş veya uygun şekilde pişirilmemiş tavuk etinin tüketilmesi sonucu ortaya çıkan bir gıda zehirlenmesi türüdür. Bu durum, genellikle Salmonella, Campylobacter ve Clostridium perfringens gibi bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarla ortaya çıkar. Uygun olmayan saklama koşulları ve hijyen eksikliği de tavuk zehirlenmesine yol açabilir. 

HANGİ SEBEPLERİ TAVUK ZEHİRLENMESİNDE ETKİLİ?

Tavuk zehirlenmesi, genellikle hijyen eksikliği, yetersiz pişirme veya saklama koşulları gibi nedenlerle ortaya çıkar. Salmonella, E.Coli, Campylobacter gibi bakteriler de zehirlenmeye neden olur.

Tavuk zehirlenmesi nedenleri şu şekildedir: 

Bakteriyel enfeksiyonlar
Tavuğun çiğ veya az pişmiş olması
Uygun olmayan saklama koşulları
Çapraz bulaşma

Tavuk etinde sıkça görülen Salmonella, Campylobacter ve E. coli bakterileri, gıda zehirlenmesine yol açabilir. Salmonella tavuk ürünlerinde en yaygın görülen bakteridir. Campylobacter ise çiğ tavuk tüketimi sonucu ciddi ishal ve karın ağrısı yapabilir. E. coli nadiren görülse de bağışıklık sistemi zayıf kişilerde tehlikeli sonuçlar doğurabilir.  

Tavuk etinin çiğ veya az pişmiş şekilde tüketilmesi bakterilerin hayatta kalmasına neden olur. Uygun olmayan saklama koşullarında da (örneğin 4°C’nin üzerinde) bakteriler hızla çoğalır. 

ÇAPRAZ BULAŞMAYA DİKKAT, SAATLER İÇERİSİNDE ÖLDÜRÜYOR

Çiğ tavuğa, kesme tahtası veya bıçak gibi mutfak aletlerinden mikroorganizma bulaşabilir.  

TAVUK ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ

Tavuk zehirlenmesi, genellikle bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklanır ve belirtiler tüketimden 2-12 saat ortaya çıkar. Karın ağrısı ve kramplar, bulantı, kusma, ishal, yüksek ateş, halsizlik ve baş ağrısı tavuk zehirlenmesi belirtileri arasındadır. 

Tavuk zehirlenmesi belirtileri şu şekildedir: 

Karın ağrısı
Mide krampları 
Bulantı ve kusma 
İshal 
Yüksek ateş 
Halsizlik
Baş ağrısı 

Karın ağrısı ve kramplar
Tavuk zehirlenmesinde en sık görülen semptomlardan biridir. Enfeksiyon, sindirim sistemi kaslarının spazmına neden olur.

Bulantı ve kusma
Vücudun zehirlenmeye karşı doğal tepkisi olarak mide bulantısı ve kusma görülebilir. Bu belirtiler genellikle zehirli maddelerin atılması için oluşur.

İshal
Tavuk zehirlenmesinde ishal yaygındır ve bazen kanlı olabilir. İshal, vücutta ciddi sıvı kaybına yol açabilir ve dehidrasyon riski oluşturabilir.

Yüksek ateş
Bağışıklık sistemi, enfeksiyonla savaşmak için vücut sıcaklığını artırabilir. Ateş genellikle 38°C’nin üzerine çıkar.

Halsizlik ve baş ağrısı
Zehirlenme nedeniyle sıvı ve elektrolit kaybı, yorgunluk ve baş ağrısına yol açar.

TAVUKTAN ZEHİRLENME NASIL ÖNLENİR?

Tavuk zehirlenmesi, doğru hazırlama, pişirme ve saklama yöntemleriyle büyük ölçüde önlenebilir. Doğru pişirme sırasında iç sıcaklık kontrolü ihmal edilmemelidir.

Tavuk etinin iç sıcaklığı en az 75°C’ye ulaşmalıdır. Tavuk parçalarının eşit şekilde pişmesi sağlanmalıdır. 

Çiğ tavukla temas sonrası hijyen kurallarına dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve su ile yıkanmalıdır. 

Kesme tahtası, bıçak gibi ekipmanlar çiğ tavuktan sonra sıcak su ve deterjanla temizlenmelidir. 

Tavuğun buzdolabında 4°C’nin altında saklanması gereklidir. Donmuş tavuk, oda sıcaklığında değil, buzdolabında çözülmelidir.

Satın alınan tavuk ürününün son kullanma tarihi kontrol edilmelidir. Taze tavuğun hızlı tüketimine dikkat edilmeli, en geç 1-2 gün içerisinde tüketilmelidir. 

Bu önlemler, tavuk zehirlenmesi riskini en aza indirir. Çapraz bulaşmayı önlemek için mutfakta temiz ve düzenli bir çalışma ortamı sağlamak da oldukça önemlidir.  

Tavuktan zehirlenme kaç saatte ortaya çıkar?
Belirtiler, kontamine tavuğun tüketilmesinden sonraki 6 ila 48 saat içinde ortaya çıkabilir. Bu süre, bakterinin türüne ve vücudun verdiği tepkiye bağlı olarak değişir.

Tavuk zehirlenmesi nasıl geçer?
Tıbbi yardımın yanı sıra bol sıvı alımı, dinlenme, hafif ve sindirimi kolay yiyeceklerin yenmesiyle geçebilir.  

Tavuk zehirlenmesi öldürür mü?
Çoğu vakada tavuk zehirlenmesi hafif seyretse de, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler, yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalığı olan bireylerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. 

Tavuk zehirlenmesi kaç gün sürer?
Tavuk zehirlenmesi belirtileri genellikle 1 ila 3 gün içinde geçer. Ancak bazı durumlarda belirtiler 7 güne kadar sürebilir.

Hamilelikte tavuk zehirlenmesi tehlikeli midir?
Evet, hamile kadınlar tavuk zehirlenmesine karşı daha hassastır ve bu durum hem anne hem de bebek için risk oluşturabilir. Bu nedenle, hamilelik sırasında tavuk tüketimine ekstra özen gösterilmelidir. 

Çocuklarda tavuk zehirlenmesi nasıl olur?
Çocuklar, bağışıklık sistemleri tam gelişmediği için tavuk zehirlenmesine karşı daha duyarlıdır. Belirtiler daha şiddetli olabilir ve dehidrasyon riski yüksektir.