Genel af çıkacak mı, ne zaman? 2023 Yeni yargı paketi maddeleri neler, içeriği ne? 2024 Mahkumlara af var mı?

İnfaz düzenlemesi beklentileri artarken yeni yargı paketi maddeleri araştırılmaya başlandı. Kamuoyunun yakından takip ettiği 8. Yargı paketinde taslak için çalışmalar bitme aşamasına geldi. Mahkum yakınları ''Genel af çıkacak mı?" sorusuna yanıt arıyor. Yargı reformu paketine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç "1 ay cezası olanın bile 12 gün cezaevinde kalması gerekir." dedi. İşte, ''Genel af var mı?'' sorusunun yanıtı ve tüm ayrıntılı bilgiler...

2024 GENEL AF ÇIKACAK MI?

8. Yargı Paketi çalışmalarının devam ettiğini ifade eden Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “ Şunu ifade edebilirim, 60'tan fazla maddeden oluşan bir paket söz konusu, taslak söz konusu. Milletvekillerimiz bunlara yenilerini ilave edebilir ya da uygun görmeyebilir. Takdir onların" dedi.

Özellikle cezasızlık algısını ortadan kaldıracak düzenlemelerin yapılması noktasında büyük bir beklenti olduğuna dikkat çeken Tunç, "Suç, işleyenin yanına kar kalmaması lazım. Yani 2 yılın altında cezaya hüküm giyen biri, koşullu salıverme süresiyle beraber denetimli serbestliği de dikkate aldığımızda hiç cezaevinde barındırılmadan tahliye oluyor.

Bu da toplumda bir cezasızlık algısına neden oluyor. Bu anlamda denetimli serbestlik süresini otomatik 1 yıl şeklinde değil de bir oran getirerek, beşte 1 olabilir, bu tabii milletvekillerimizin takdirindedir. “ ifadelerini kullandı.

8. YARGI PAKETİ İÇERİĞİ NE?

Cumhurbaşkanlığı’na gönderilen 8. yargı paketinin ayrıntılarına Hürriyet ulaştı. Toplam 22 farklı kanunda 105 maddeyi değiştiren taslak için çalışmalar bitme aşamasına geldi. Taslak metne göre, bir gün karşılığı adli para cezasının alt sınırı 20 liradan 100 liraya, üst sınırı 100 liradan 500 liraya çıkarılacak. Mahkemelerce doğrudan verilen adli para cezalarında kesinlik sınırı 3 bin TL’den 15 bin TL’ye yükseltilecek. Manevi tazminat talepleri Anayasa Mahkemesi yerine Tazminat Komisyonu’na gelecek. Bu düzenlemeler 1 Nisan 2024 sonrası verilen kararlar için geçerli olacak.

Denetimli serbestlik kriterleri de değiştirilecek. Her hükümlüye 1 yıl uygulamak yerine cezayla orantılı olarak uygulanacak. Buna göre, hükümlü cezasının en az yüzde 40’ında ceza infaz kurumunda kalacak. Yani, 1 ay ceza alan kişi 12 gün ceza infaz kurumunda kalacak. Düzenleme ile az ceza alan hükümlüler de ceza infaz kurumuna gireceğinden cezasızlık algısının ortadan kaldırılması hedefleniyor. Denetimli serbestlik süresi ise 3 yılı aşamayacak.

BEKÂRLIK SOYADINA VİZE

Taslak metinde yer alan diğer düzenlemeler şöyle:

- AYM’nin iptal kararı doğrultusunda, Türk Medeni Kanunu’nda kadınlara erkeğin soyadını alma zorunluluğunu kapsayan madde yeniden düzenleniyor.

- Anneye, baba ile çocuk arasındaki soybağının reddi davasını açma imkânı verilecek.

- Mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip hukukçular sınavsız olarak arabulucu olabilecek.

- Uzlaşma görüşmeleri sırasında tespit edilemeyen veya uzlaşmadan sonra ortaya çıkan zararlara ilişkin tazminat davası açılabilecek.

- Hakkında ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler, mahkûm oldukları süreli hapis cezasının dörtte üçünü infaz kurumunda iyi halli olarak geçirmeleri halinde koşullu salıverilmeden yararlanabilecek.

HAKARET SUÇUNA ÖN ÖDEME

- İtiraz, istinaf ve temyiz kanun yollarına başvuru süreleri 7 günden 2 haftaya çıkarılacak.

- Hakaret suçunun sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hali, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak. Ayrıca, şikâyete tabi olan hakaret suçunda şikâyet süresi 1 yılı geçmeyecek.

- Ağır ceza mahkemesinin tazminat istemlerine ilişkin verdiği kararlara karşı istinafa başvuru yapılabilecek. Bölge adliye mahkemesi tarafından bu konuda verilen kararlar kesin olacak.

- Birden fazla baronun bulunduğu illerde barolara gönderilecek adli yardım ödeneği oranı yeniden belirlenecek.

NOTERLERE YEŞİL PASAPORT

- Noterlik ücret tarifesinin her yıl mart ayı yerine ocak ayı başında yapılması sağlanacak. Araç tescil işlemi karşılığında noterlerce tahsil edilen ücretin yüzde 10’u Türkiye Noterler Birliği’ne aktarılacak. Noterliklerde yapılan işlemler için alınacak vergi, resim, harç, değerli kâğıt bedelleri ve noterlik ücretleri ile diğer işlem giderleri kredi kartıyla ödenebilecek. Ayrıca, noterlere görevleri süresince yeşil pasaport verilecek.

TAZMİNAT KOMİSYONU’NA YENİ GÖREVLER

- Yargı paketiyle, Anayasa Mahkemesi’nin iş yükü dikkate alınarak Tazminat Komisyonu’na yeni görevler verilecek. Buna göre, ceza hukuku kapsamındaki soruşturma ve kovuşturmalar ile özel hukuk ve idare hukukundaki yargılamaların makul sürede sonuçlandırılmadığı iddiasıyla yapılacak manevi tazminat talepleri Anayasa Mahkemesi (AYM) yerine, Tazminat Komisyonu’na yapılabilecek. Komisyon tarafından tazminatla ilgili verilen kararlara karşı Ankara Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz edilebilecek olup, mahkeme itirazı kabul ederse ‘kesin karar’ olarak verecek. Ayrıca, makul sürede yargılanma hakkının ihlal edildiği iddiasıyla yapılmış AYM’de derdest olan bireysel başvuru ile mahkemenin ‘incelemenin sürdürülmesini haklı kılan bir neden görülmediği’ gerekçesiyle düşme kararı verdiği bireysel başvurularla ilgili de Tazminat Komisyonu’na müracaat edilebilecek.