ÖTV’de indirim söylentisi herkese zarar veriyor!

Türkiye’de ekonominin durumu ortada. Bir taraftan yüksek enflasyonla mücadele ederken, diğer taraftan artan kurlara bağlı herşeye art arda zamlar geliyor.

TL’nin değer kaybıyla, satın alma gücümüz de hızla düşünce, herkes ‘bir umut’ diye düşünerek en ufak söylentileri bile ciddiye alıp gerçekmiş gibi yansıtıyor.

Özellikle seçim dönemi yaklaşırken, hükümetin seçim ekonomisini gündeme alacağı ve birçok alanda vergi indirimleri yapacağı söylenip duruyor. En başta da üzerinde büyük vergi yükü olan otomobillere yönelik her hafta yeni bir iddia ortaya atılıyor.

Sürekli ÖTV indirimi söylentileri çıkınca da haliyle vatandaş beklemeye geçiyor ve aslında çok büyük zarara uğruyor.

‘TAMAMEN UYDURMA’ DEDİM

Geçen haftanın özellikle sosyal medyada ses getiren iddiası ise, “İlk defa otomobil alacaklara, 5 yıl satmamak kaydı ile ÖTV’siz araç alma imkânı geliyor” söylemi oldu. Sektörle alakası olmayan birkaç kişinin paylaştığı bu iddia kısa sürede sanki gerçekmiş gibi haber sitelerinde de yayınlanmaya başlanınca resmen soru bombardımanına tutuldum.

Hükümetin son 10 yıldır sektöre ilişkin düzenlemeleri bir gece ansızın kimseye söylemeden yaptığı için doğru olabileceğine ilişkin ihtimal vermedim. Ama yine de sordum soruşturdum, bir gerçeklik payı var mı diye araştırdım. Tam da tahmin ettiğim gibi yokmuş. Bunun üzerine hemen sosyal medyadan, “Tamamen uydurma bir iddia” diye paylaşınca, en azından söylentiler biraz duruldu.

Bugün Türkiye’de vergi sisteminin ilkel olduğunu, muhakkak otomobillerin üzerindeki büyük vergi yükünün azaltılması gerektiğini sürekli söyleyen bir gazeteciyim. İddia edilen bu tip ÖTV indirimleri keşke olsa ama mümkün değil. Çünkü ortaya atılan “ilk defa otomobil alacaklar için…” ibaresi bile ciddi şekilde suistimale açık.

Düşünsenize her evde ilk aracını alacak birisi mutlaka vardır. Bu tip bir iddia gerçek olsa satılan araçların yaklaşık yüzde 70’i bu kanaldan satılır, devlet de ciddi vergi kaybı yaşar. Bu bütçe dengesiyle, otomobillerden elde edilen ÖTV gelirinden vazgeçilerek böyle bir indirim sizce mümkün olabilir mi?

Bu tip paylaşımlar vatandaşlar için de büyük beklenti oluşturuyor ve zarar veriyor. Her ay ‘ÖTV indirimi gelecek’ diye beklerken, araçlar sürekli zamlanıyor. Otomotiv sektörü de oluşan beklenti sonrası satışlar durduğu için zarar görüyor. Yani bir iddia herkese büyük zarar veriyor.

İKİ KEZ GEÇİCİ İNDİRİLDİ

Arkadaşlar sürekli yazıyorum, anlatıyorum; 2002’de çıkan bu ÖTV 20 yılda hiç indirilmedi, tam tersine sürekli artırıldı. 2002’de 1600 cc ve altındaki motor hacmine sahip otomobillerde ÖTV yüzde 27 iken, bugün ortalama yüzde 80. Yüzde 45-50-60 ve 70’lik ÖTV dilimleri de var ama artık artan fiyatlardan dolayı geçerliliğini kaybetti. Bugün satılan otomobillerin yüzde 90’ı, yüzde 80’lik ÖTV diliminde yer alıyor.

Son 20 yılda AK Parti hükümeti iki kez, o da geçici olarak ÖTV indirdi. Biri küresel krizin yaşandığı 2008 yılından sonra 2009 yılında, ikincisi ise ekonomik krizin yaşandığı 2018 yılında. İkisinde de otomotiv sektörünün üstünde krize bağlı ciddi stok yükü olduğu için geçici indirim yapmak zorunda kaldılar. Aksi takdirde otomotiv sektörü iflası bayrağını çekecek, bayilerin birçoğu kapanıp, binlerce kişi işsiz kalacaktı.

142 MİLYAR TL ÖTV HEDEFİ

Bugün baktığımızda ise fiyatlar tarihi seviyelere çıkmasına rağmen, tedarikte sıkıntı olduğu için gelen tüm otomobiller satılıyor. Düşünün eylül ayında baz etkisiyle de olsa otomotiv pazarı yüzde 9’e yakın büyüdü. Şimdi böylesine bir ortamda hükümet sizce ÖTV indirimi yapar mı? Kaldı ki bu yıl otomotivden elde edilmesi hedeflenen ÖTV geliri haziranda iki kat arttırılmışken. Yıl sonunda otomotivden 142 milyar TL ÖTV geliri tahsil etmeyi hedefleyen hükümet, bunun yerine başka bir gelir koymadan sizce vazgeçer mi? Tabii ki hayır.

Eğer bir ÖTV indirimi olacaksa da seçime 1-2 ay kala yapılır, ki oylarda etkisi olsun. Yoksa şimdiden ÖTV indiriminin yapılması bana inandırıcı gelmiyor. Kaldı ki yapılması zaruri hale gelen ÖTV matrah güncellemesi bile yapılmamışken…

Sonuç olarak, "Bir deli kuyuya taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış” sözü aslında yaşadıklarımıza tam da uyuyor. Bugün en ucuz otomobildeki vergi yükü (ÖTV+KDV) bile yüzde 112. Lüks otomobillerde yüzde 277’e çıkıyor. Bu yük kesinlikle düşürülmelidir. Aksi takdirde 85 milyon nüfuslu ülkede yılda 500-600 bin adetten fazla otomobil satılmaz. İç pazarda otomobil satılmayınca da yeni yatırım gelmez. Aynı 25 yıldır gelmediği gibi…