Bilim insanları, yıllardır gündemden düşmeyen küresel ısınma hakkında korkunç bir rakam verdi. Dünya eğer o noktaya gelirse, milyonlarca canlı dünyadan silinebilir. Dünya, sanayi öncesi dönemden bu yana yaklaşık 1,2°C ısındı. Pek çok tür giderek daha dayanılmaz koşullara maruz kalıyor ve bu da bazı popülasyonların coğrafi bölgelerinin en sıcak uçlarında ölmesine veya daralmasına neden oluyor. Biyoçeşitlilik, dağ zirvelerinden okyanus derinliklerine kadar tüm ekosistemlerde ve bölgelerde sıcaklığını hissediyor.
YÜZYILIN SONUNA DOĞRU MEYDANA GELECEK
Emisyonların azaltılmasına yönelik tüm ulusal planlar yerine getirilirse, dünya yüzyılın sonuna kadar hâlâ 2,5-2,9°C'lik küresel ısınma yolunda olacak. Eğer türler şu anda stres altındaysa, önümüzdeki on yıllarda nasıl bir durumla karşılaşacaklarını hayal edin. Isınan bir dünyada biyoçeşitliliğin nasıl davranacağını modellemeye çalışan bilgisayar simülasyonları, yalnızca türlerin mevcut durumunu, 2050 veya 2100 gibi gelecekte belirli bir noktada nasıl görüneceğiyle karşılaştırdı. Yakın tarihli bir makalede, türlerin potansiyel olarak tehlikeli sıcaklıklara maruz kaldığı alanın bir yıldan diğerine, şu andan itibaren yüzyılın sonuna kadar nasıl genişleyeceğini araştırıldı.
HIZLA DAYANILMAZ KOŞULLARA MARUZ KALACAKLAR
Bilim insanları, iklim modellerinin tahminlerini, karada ve okyanusta 35.000'den fazla türün coğrafi dağılımlarına ilişkin verilerle örtüştürdüğünü söyledi. Her türün dayanılmaz sıcaklıklara maruz kalacağı alanın önümüzdeki yıllarda aniden artacağını tespit edildi. Çoğu popülasyon başlangıçta güvenli görünebilir. Ancak birdenbire küresel ısınma eşiği aşılır ve bu eşiğin aşılmasıyla geniş alanlardaki çok sayıda popülasyon, hızla art arda dayanılmaz koşullarla karşı karşıya kalır. Bu yüzyılda risk altında olacağı tahmin edilen bir türün popülasyonlarının ortalama yarısından fazlasının, on yıl kadar kısa bir süre içinde nispeten güvenli bir durumdan tehlikeli sıcaklıklarla karşı karşıya kalmaya geçeceğini tespit edildi.
AŞIRI DENİZ SICAKLIKLARI YAŞANIYOR
Bu senaryo şu an mercan resiflerinde yaşanıyor. Sadece birkaç on yıl önce, aşırı deniz yüzeyi sıcaklıklarının neden olduğu mercan ağartma olayları nadir ve yereldi. Bugün bu olaylar resifleri neredeyse her yıl küresel olarak bozuyor. Modellerin projelendirdiği türlere yönelik riskteki ani artış, kısmen küresel ısınmanın hızlı ilerlemesinden kaynaklanmaktadır. İklimdeki doğal değişkenlik ile birleştiğinde, ısınma, yumuşak eğimler yerine ani sıçramalarla bölgesel sıcaklıkları artırma eğilimindedir. Ancak aynı zamanda bu termal eşiklerin gezegenin şekli nedeniyle keskinleştiğini de bulduk. Örneğin Güney Amerika'daki Amazon havzasında sıcaklıklar bir yerden diğerine benzer şekilde yüksek.
EKOSİSTEM ANİDEN ÇÖKEBİLİR
Bir türün bir popülasyonu termal sınırını aşarsa, bu aynı anda diğer birçok popülasyonda da aşılacaktır. Modeller, türlerin neslinin tükenip tükenmeyeceğini değil, nerede ve ne zaman potansiyel olarak uygunsuz koşullara maruz kalacağını öngörüyor. Bununla birlikte, sonuçlar, iklim değişikliğinin türlerin yavaş yavaş yok olmasına yol açmak yerine, tür popülasyonlarının ve oluşturdukları ekosistemlerin aniden çökmesine neden olabileceğini gösteriyor.
ZORLU BİR GÖREV
Bu, Dünya'nın biyolojik çeşitliliğini koruma ve yönetme gibi zorlu bir görevi daha da karmaşık hale getiriyor. Aynı zamanda, farklı türler ve bölgeler için tehlikeli ısınma eşiklerinin nerede ve ne zaman geçileceğini doğru bir şekilde tahmin etmek için gelişmiş tehdit değerlendirmelerinin ve erken uyarı sistemlerinin önemini de vurguluyor. Her türün dayanılmaz koşulların birdenbire genişlediği bir eşik değeri olsa da, bu eşiğin aşıldığı küresel ısınma düzeyi türden türe farklılık gösteriyor.
ANİDEN KAYBETME RİSKİ
Tüm gezegen ölçeğinde bakıldığında biyolojik çeşitliliğe yönelik riskler, küresel ısınmanın büyüklüğüyle birlikte sürekli ve acımasızca artıyor. Küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlamanın, türlerin yüzde 15'ini mevcut coğrafi dağılım alanlarının en az üçte birini aniden kaybetme riskiyle karşı karşıya bırakacağını bulduk. Ancak bu, mevcut 2,5°C ısınma gidişatımızda türlerin yüzde 30'una tekabül ediyor. Giderek daha fazla türün termal eşikleri aşıldıkça, ekosistemlerin ve onlara bağımlı olan toplumların uyum sağlama kapasitesi azalacaktır.
GÜVENLİ BİR SINIR DEĞİL
İklim değişikliğinin hızlı hızının muhtemelen çoğu türün uyum sağlama kapasitesini aşacağı göz önüne alındığında, sonuçlarımız Dünya'nın biyolojik çeşitliliği için güvenli bir ısınma seviyesinin olmadığını gösteriyor. 2°C güvenli bir sınır değildir ve önlenebilecek ısınmanın her bir derecesi, biyolojik çeşitlilikteki kayıp ve hasarın sınırlandırılması açısından önem taşımaktadır.