İklim krizinin daha önce kahve için bir tehdit olduğu tespit edilmişti. Bu kez krizin etkisi artık hayatın başka bir zevkine de yayılabilir: tatlı. Şekerin küresel maliyeti, mahsulleri tehdit eden aşırı bir kuraklık dönemi yaşayan Hindistan ve ciddi bir kuraklıkla karşı karşıya olan Tayland'daki aşırı üretim oranlarına ilişkin endişelerin ardından 2011'den bu yana en yüksek seviyesine yükseldi. İki ülke Brezilya'dan sonra en büyük şeker ihracatçısı konumunda.
AŞIRI HAVA KOŞULLARI KÖRÜKLÜYOR
Artan küresel sıcaklıklar, kuraklıkları ve şeker de dahil olmak üzere gıda verimini etkileyen diğer aşırı hava koşullarını körüklüyor. Fiyat artışı şimdiden çikolata, şekerleme ve diğer tatlılara da yansımaya başladı. ABD'li tüketiciler şeker ve tatlı fiyatlarının 2023'te yüzde 8,9 arttığını gördü ve ABD Tarım Bakanlığı'na göre bu yıl tarihsel ortalamaların oldukça üzerinde yüzde 5,6'lık bir artış bekleniyor.
ŞEKER VE KAKAO MALİYETLERİ ARTTI
Dünyaca ünlü önemli markalar, kasım ayında, ürünlerine yönelik fiyat artışları konusunda uyarıda bulundu. Dünyaca ünlü şirketin CEO'su, şeker ve kakaonun yüksek maliyeti nedeniyle tüketiciler için doğrudan fiyat artışı olması gerekeceğini söyledi. Columbia Üniversitesi işletme okulunda iklim ekonomisti olan Gernot Wagner, büyük şirketlerin fiyat artışları için çeşitli motivasyonlara sahip olduğu konusunda uyardı, ancak iklim değişikliğinin altında yatan tehdidin inkar edilemez.
GİDEREK YİYECEKLERİ ETKİLİYOR
Wagner, "Aşırı hava koşulları yiyecekleri etkiliyor; bir yıl önce avokadoydu, şimdi ise şeker. İklim enflasyonu bir sorun ve giderek daha da kötüye gidiyor. Fiyat artışı için iklim değişikliğine işaret etmesi uygun ama aynı zamanda da anlaşılabilir.” dedi. Şeker üretimindeki sorunlar, şeker üreten ülkelerin kendi emtia stoklarını korumak için ihracat sınırlaması tehdidi ve ihracatı engelleyen Brezilya'daki liman darboğazları ile daha da arttı.
EN ÇOK GELİŞMEKTE OLAN ÜLKER TARAFINDAN HİSSEDİLECEK
ABD'ye şeker fiyatı ve ithalatı çeşitli düzenlemelerden etkilenmektedir, bu da yüksek şeker fiyatlarının sonuçlarının diğer bazı ülkelere göre daha az olacağı anlamına gelmektedir. Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü kıdemli araştırma görevlisi Joseph Glauber'e göre, etkiler en çok gelişmekte olan ülkeler ve geçimlik çiftçiler tarafından hissedilecek.
PERİYODİK İKLİM OLAYINA ATIF
Glauber, bu yıl küresel sıcaklıkları daha da hızlandıracak olan periyodik iklim olayına atıfta bulunarak, "Şeker fiyatlarının çok ama çok yüksek olduğuna ve El Niño'nun azaldığını görene kadar yüksek kalacağına şüphe yok. Sorun karşılanabilirlik olacak." dedi.
DRAMATİK BİR ŞEKİLDE ETKİLENECEK
ABD'de ve diğer yüksek gelirli ülkelerde, haneler, özellikle de yoksul haneler tarafından hissedilecek bir gıda maliyeti artışı olacak, ancak harcamaların yüzde 40'ının gıdaya yapıldığı ve dramatik bir şekilde etkileneceği ülkeler için bu farklı bir hikaye olacak. "Ekim alanlarının hareketi ve pirinç ve şeker gibi şeylerin fiyatlarındaki yüksek dalgalanma nedeniyle iklim değişikliğinin uzun vadedeki etkisine ilişkin endişeler var." diyor.
CİDDİ ŞEKİLDE ENGELLEYECEK
Araştırmalar, küresel ısınmanın Çin gibi ülkelerin mevcut hacimlerde pirinç yetiştirme kabiliyetini ciddi şekilde engelleyeceğini gösterirken, araştırmacılar küresel mısır üretiminin 2030 yılına kadar yüzde 24 oranında düşebileceğini buldu. Bu arada sıcaklık ve yağış düzenindeki değişiklikler bazılarına yardımcı olabilir.
ŞU ANDA YETİŞTİRİLEMEYECEK
Buğday gibi diğer mahsuller Rusya ve Kanada gibi havanın şu anda yetiştirilemeyecek kadar soğuk olduğu yerlerde yetişiyor. Avrupa Merkez Bankası'nın geçen yıl yayınladığı bir çalışma raporunda, genel olarak, küresel gıda enflasyonunun, iklim krizine bağlı olarak, büyük çapta uyum çalışmaları yapılmazsa 2030'larda yılda yüzde 3'e kadar çıkabileceği belirtildi.
10.000 YILDIR OPTİMİZE EDİLDİ
Wagner, şekerde sürmekte olan mevcut fiyat şokunun, gıda üretimine ilişkin önceki varsayımların bir kenara atılması gerekeceğinin bir hatırlatıcısı olduğu konusunda uyardı. "Gıda mahsüllerimiz temelde havanın son 10.000 yıldır nasıl olduğuna göre optimize edildi; şu anda ayrılmakta olduğumuz nispeten istikrarlı bir iklim. Goldilocks sıcaklık bandından çıkıyoruz ve bu, gıdanın bulunabilirliği ve fiyatı üzerinde baskı oluşturacak." dedi. Böyle giderse yakında çikolata, şekerleme gibi ürünler ulaşılamaz hale gelebilir. Gidip son bir kez yiyin.
GEÇİM KAYNAKLARI YOK OLACAK
“Önemli gıda mahsullerinden bazıları sıcaklıklar arttıkça doğrusal olarak azalmayacak; aşırı hava koşulları nedeniyle uçurumdan düşecekler. Büyük bir gıda holdinginin daha pahalı hale getirmesinden, kenarda yaşayan tüketiciler ve hayatları ve geçim kaynakları yok olacak yoksul geçimlik çiftçiler olduğumdan daha az endişeleniyorum." dedi.