Türkiye'de son dönemde etkisini hızla artıran iklim değişikliğinin önümüzdeki yıllarda daha da ciddileşmesi bekleniyor. Akdeniz bölgesindeki illerimiz Hatay, Adana, Antalya, Osmaniye ve Mersin dahil olmak üzere bölge hakkında korkunç bir rapor yayınlandı. Gerçekten de durumun ciddiyetini fark edince, raporu okurken eliniz zangır zangır titreyecek.
Raporda, son dönemde Avrupa'yı kasıp kavuran aşırı sıcaklar ve yangınların, yıllar içerisinde etkisini artırmasından endişe edildiği vurgulanıyor.
Uzmanlar, Akdeniz bölgesinde önümüzdeki yıllarda sıcaklık artışının küresel çapta ön görülenden çok daha fazla olacağını açıkladı.
IPCC uzmanları, tahmin edilen sıcaklık artışının bölgede tarım ve hayvancılık ile balıkçılık ve turizm gibi alanları daha çok baskı altına alacağını da vurguluyor.
AŞIRI SICAKLARDAN KAYNAKLI ÖLÜM TEHLİKESİ
Milyonlarca insan su sıkıntısı, seller ve aşırı sıcaklardan dolayı ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.
234 BİLİM İNSANI HAZIRLADI
IPCC, iklim değişikliğine ilişkin dünya çapında yürütülen araştırmaların sonuçlarını inceleyerek yayımladığı raporu 60’dan fazla ülkeden kendi alanlarında uzman bilimciler arasından seçilmiş 234 önemli bilim insanı tarafından hazırlandı.
Rapor, insan kaynaklı karbondioksit ve diğer sera gazı salımlarının arttığını, küresel-bölgesel sıcaklıkların çok hızlı yükselmekte olduğunu, 1.5 °C ve 2 °C düzeyindeki küresel ısınmanın doğal ve insan sistemlerine olan etkilerini anlatıyor.
2300 YILINA KADAR ETKİSİNİ ARTIRACAK
Buna göre, son 50 yılda küresel ısınma etkilerini şiddetle artırdı. Okyanuslar da aynı ölçüde ısınmaya başlarken, bu durum 2300 yılına kadar etkisini artırarak süreceği ifade ediliyor.
ISI DALGALARI SIKLIĞINI DA ARTIRACAK
Ayrıca, 20. yüzyılın ortalarından bu yana birçok okyanus bölgesinde oksijen seviyelerinin düştüğünü ve 1980'den bu yana denizdeki ısı dalgalarının sıklığının iki katına çıktığı belirtiliyor.
İklim değişikliğinden en çok etkilenecek ülkeler belli oldu" Yeni yayınlanan bir çalışmaya göre Singapur, Hindistan ve Çin toksik kirliliğe bağlı olarak iklim değişikliğinden en çok etkilenecek 10 ülke arasında yer alıyor.
Uzmanlar ülkeleri bir an önce önlem almaya çağırıyor."
SICAKLIK ARTIŞININ VÜCUDA ETKİLERİ NELER?
Peki sıcaklık artışının vücuda etkileri neler olacak?
İnsan vücudu 37 santigrat derece civarında bir iç sıcaklığa sahiptir. Sıcaklık 39-40 santigrat dereceye kadar yükselirse, beyin kaslara yavaşlamasını söyler ve yorgunluk ortaya çıkar.
ücut ısısı çok hızlı arttıkça, merkezi sinir sistemi ve dolaşım sistemi etkilenir. 40-41° C’de sıcak bitkinliği muhtemeldir ve 41 ° C’nin üzerinde, vücut faaliyetlerini durdurmaya, kimyasal süreçler etkilenmeye başlar, vücuttaki hücreler bozulur ve çoklu organ yetmezliği riski oluşur.
Vücut bu noktada terleyemez çünkü cilde kan akışı durur, soğuk ve nemli hissettirir. Aşırı sıcaklıkta insan vücudunda görülen etkiler birkaç başlık altında aşağıda açıklanmıştır:
Sıcaklıkla başa çıkmanın iki yolu terlemek ve nefes almaktır. Terleme olayı vücut için doğal bir soğutma sistemidir. Sıcaklık yükseldiğinde, vücut cildin yüzeyine kan akışını artırarak tepki verir, ısıyı vücuttan yüzeye gönderir. Bu terleme anlamına gelir. Ter buharlaştıkça ısı uzaklaşır ve vücut üzerinde soğutma etkisi yapar. Ne kadar terlenebileceğini belirleyen havadaki nem miktarıdır. Nem yüksekse, terleme kabiliyeti bozulur ve kötü hissettirir. Terleme kuru ve nemin düşük olduğu iklimlerde iyi çalışır.
Dış ortamın 37 ° C’ye kadar olduğu sıcaklıklarda saatte yaklaşık 15 km hızla koşan birinin saatte dört litre ter üretmesi gerekir. Bir kişi çok uzun süre ısıya maruz kaldığında, çalışması duran ilk şey terleme yeteneğidir. Terleme durduğunda kişi çok kısa bir sürede sıcak bitkinliğinden sıcak çarpmasına geçebilir.
Sıcak bitkinliği genellikle uzun süre ısıya maruz kalmaktan kaynaklanır. İnsanlar daha aktif olduğunda, açık havada egzersiz yaparken, açık havada çalışırken sıcak bitkinliği yaşayabilir. Vücut sıvısı ve tuzu kaybedildiğinde sıcakla başa çıkma yeteneği kaybedilir ve sıcak bitkinliği oluşur. Kişi solgun ve nemli hisseder, vücut sıcaklığı 37,5 santigrat dereceden yükseğe çıktığında terleme ağırlaşır, susuzluk yoğunlaşır, baş dönmesi artar ve giderek yorgun, halsiz hissedilir.
Ayrıca mide bulantısı, kusma veya ishal, baş ağrısı olabilir, kas krampları sıklaşabilir, çarpıntı, ellerde veya ayaklarda karıncalanma veya uyuşma hissedilebilir ve kişi bayılabilir. Bunların hepsi aynı anda hissedilmeyebilir fakat bu semptomlardan birkaçı bile alarm halinde olunmasını için yeterlidir.
Sıcak bitkinliği durumunda daha serin gölgeli bir ortama geçilmeli, bir yere uzanılmalı, baş, yüz veya boyuna serin, ıslak bezler veya buz uygulanmalı, soğuk su püskürtülmelidir. Sıcak bitkinliği yaşayan kişi meyve suyu veya spor içeceği gibi bir sıvı almalı yani şeker ve tuz içeren sıvılar içmeli, içecek başka bir şey yoksa su yudumlamalıdır. Mümkün olduğunca sıkı kıyafetler çıkarılmalı (çorap ve ayakkabılar dahil)ve serin bir duş veya banyo yapılmalıdır. Durum ciddi gibi görünüyorsa tıbbi yardım alınmalı, yardım gelene kadar kişinin yanında birisi kalmalıdır. Bütün bunlar hızlıca yapılmalıdır.
Sıcak bitkinliği meydana geldiğinde vücut sıcak çarpmasından farklı olarak bolca terleyebilir. Sıcak çarpması daha şiddetlidir ve çoğunlukla tıbbi müdahale gerektirir. Sıcak bitkinliği genellikle sıcak çarpmasının öncüsüdür, bu nedenle herhangi bir belirti görülürse sıcaktan kurtulup dinlenmek önemlidir. Durum görmezden gelinirse ve tedavi edilmezse, hasta potansiyel olarak ölümcül olabilecek bir sıcak çarpmasıyla karşılaşabilir.