Seçim kazandıracak vaatler
Zülfü Şirin 83 yaşında, İnegöllü tonton bir amcamız. Onu tutuklandığında tanıdık. Avustralya’da yaşayan ve altı yıldır ayrı olduğu eşine ödediği nafakayı yanlışlıkla başka bir hesaba yatırmış ve bu nedenle tutuklanmıştı. Arabasıyla adam yaralayan maganda bile tutuksuz yargılanırken bir ay ödenmemiş nafaka yüzünden 83 yaşındaki bir amcanın tutuklanması insanları isyan ettirdi. Özellikle de nafaka ödeyen eski eşleri.
Onlar artık örgütlendi biliyorsunuz. Kendilerine SÜRESİZ NAFAKA MAĞDURLARI diyorlar. Çünkü bir türlü düzeltilemeyen mevcut yasalarımıza göre erkek ve kadın 15 gün evli kalsa da boşandıklarında o kadın evlenmediği sürece nafaka alır. Tam bir pranga. Bunu kadınların bir bölümü istismar edebiliyor ve başka bir erkekle evlenmeyip birlikte yaşayarak nafaka almayı sürdürüyor. Kadınlar aynı şeyi babadan kalma emekli maaşını kaybetmemek için de yapıyorlar.
Biliyoruz bu yasaların sebebi kadını ve aileyi korumak. Ama geçmişteki gibi değil artık. Sosyoloji çok değişti. Kadınlar hem rahatlıkla iş bulup çalışabiliyor hem de çalışan kadınlara bundan 40-50 yıl öncesi gibi farklı gözle bakılmıyor. Bu yüzden NAFAKA YASASINI DEĞİŞTİRMEYİ ya da bu konunun Meclis’te ısrarlı takipçisi olacağını vadeden siyasal partilerin yerel seçim adayları seçimden kârlı çıkar.
İkinci konu BAŞIBOŞ SOKAK KÖPEKLERİ tabii. Hem de yakıcı bir sorun. Geçen yıl çoğu çocuk 49 kişi başıboş sokak köpekleri tarafından öldürüldü. Yüzbinlerce insan köpek ısırmaları yüzünden kuduz aşısı olmak zorunda kaldı. Kuduz aşısı ithalatının maliyetini söylemiyorum, o da ayrı bir bedel. Tabii sokak köpekleri yüzünden okuluna, işine gidemeyen çocuklarla yetişkinlerin yaşadıkları travmanın anlatılması mümkün değil. Hükümetin bu konudaki sessizliğine muhalefet partileri de eşlik etmekte. Çünkü kendilerine ne hikmetse “Hayvansever” adını takan bir avuç köpekperestten korkuyorlar. Oysa sokak köpekleri mağduru ve karşıtı büyük çoğunluğu dışlamış oluyorlar, bunun farkında değiller. Sokak Hayvanı diye bir kavram palavradır. Sokakta hayvan olmaz. Hayvan ya evde ya yaban hayatında ya da çiftliklerde olur.
Başıboş sokak köpekleri hakkında beklenen vaat şu:
1- 5199 sayılı yasanın değiştirilerek sokak köpekleri için BARINAK ZORUNLULUĞUNUN getirilmesi.
2- Devletin de desteğiyle bu barınakları kurma yükümlülüğü belediyelere verilmeli.
3- Sokak köpeklerinin tamamının bu barınaklarda yaşaması sağlanmalı.
4- Kısırlaştırmaya hız verilmeli.
EMEKLİ MAAŞLARI…
Milyonlarca insanın sorunu.
Emeklilerin yüzde 50’sinden fazlası 7 bin 500 lira alıyor. Benim maaşım da 8 bin lira.
Milyonlarca insan. Kimle konuşsam bin AH işitiyorum.
Hepsinin söylediği, neredeyse ortak dillendirdiği husus şu:
“Bundan altı yıl öncesine dek emekli maaşımız asgari ücretten yüzde 30 civarında fazlaydı. Bugün tam tersine yüzde 30 daha düşük.”
Bu emekliler nasıl geçinecekler?
Ama geçmiş emekli ikramiyeleri ve birikimleriyle üçü beşi bir araya getirerek “Kirası emekli maaşıma katkı olur” diye ev alanlara da ikinci bir darbe vuruldu. Kiralar için yüzde 25 sınırı getirildi. İyi güzel de bu emekli çalışmıyorsa ne yapsın?
Evet, buna bağlı bir diğer önemli sorun da KİRALARA GETİRİLEN YÜZDE 25’LİK SINIR…
SON DÖRT YILIN KİRACI-EV SAHİBİ, EMEKLİ-ASGARİ ÜCRETLİ DENGESİ
Şöyle düşünün.
DİYELİM Kİ emeklinin “Emekliliğimde bana ek gelir olur” diye zar zor aldığı evinde bir kiracı var ve o evi 4 yıl önce; 2019’da 1500 liraya kiralamış. 2019 asgari ücret 2 bin 50 lira net, en düşük emekli maaşı da 2 bin 888 liraydı.
Sonra 2020, 2021 derken 2022’ye gelindi. Evin kirası enflasyon oranıyla 2022’ye kadar arttı 2 bin 613 lira oldu. 2022’de en düşük emekli maaşı 4 bin 687 lira, asgari ücret ise net 5 bin 500 lira oldu. Ve o yıl kiralara yüzde 25 sınırı getirildi.
2023’te ise kira geliriyle geçimine katkı sağlayan emeklinin kiracısının ödeyeceği para 3 bin 263 lira oldu. Asgari ücret 11 bin 500 lira, en düşük emekli maaşı ise 7 bin 500 lira oldu.
SONUÇ
Asgari ücretli 2019’da aylık ücretinin yüzde 73’ünü kira olarak öderken 2023’te sadece yüzde 29’unu ödemekte.
Emeklinin sürekli bir gelir kaybına uğradığını gösteren açık veriler bunlar.
Ekstrem bir örnek olsun diye asgari ücretlileri ele aldım ama bu kiralık evde bir öğretmen çiftin yaşadığını varsayalım.
Bu öğretmen çiftin evine, Ocak 2024 tarihinden itibaren en az 80 bin lira maaş girecek. Peki ödeyecekleri kiranın orantısına bakalım o vakit:
Bu öğretmen çiftin ödedikleri kira, aylık gelirlerinin yalnızca yüzde 4’ü olacak.
Nasıl? Adaletli buldunuz mu?
Bulduysanız mesele yok.
