İslam Memiş

Hisseli tapu nedir?

Hisseli tapu, taşınmazın (tarla veya ev gibi mal) birden fazla kişiye ait olduğunu belirten bir tapu çeşitidir.Gayrimenkul ortaklarının adı tapuda açıkça yazılı ve ortaklık belgelenmektedir.Tüm maliklerin payı oransal olarak belirlenir, taşınmazın tamamı üzerinde belli oranda maliktirler.Bu kişiler, taşınmazın bir bölümüne sahip olur ve bu hisseleri üzerinde tam hak sahibidir.Yani, hissedarlar sahip oldukları hisseyi diledikleri bedelle, diledikleri kişiye, diledikleri zaman satma, kiraya verme, ipotek etme hakkına sahiptirler.

Türkiye’de milyonlarca hisseli taşınmazın ve tapunun olduğu bilinmektedir.Özellikle miras yoluyla kalan taşınmazlar otomatik olarak mirasçılar için hisseye dönüşür.

Dolar, altın ve borsa ne olur?

Küresel piyasalarda takip edeceğimiz önemli bir veri yok.Ancak yurt içi piyasaları etkileyecek iki önemli gelişme olacak.1- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Irak’tan vereceği mesajlar2- Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Perşembe günü açıklayacağı faiz kararı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haneye’yi Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde kabul etti.2,5 saat süren görüşmede Gazze’de ateşkes ve insani yardım konularının ele alındığı açıklandı.Erdoğan, 12 yılın ardından ilk kez Irak’a gidiyor.Pazartesi günü planlanan ziyaret önemli gelişmelere gebe.Gazze, İran-İsrail gerilimi konuları masada olacak.14 Mart’ta Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı İbrahim Kalın ve İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu Bağdat’ta önemli görüşmelerde bulunmuşlardı.

Bitcoin/altın paritesi

İran-İsrail gerilimi kripto paralarda sert düşüş, altın fiyatlarında sert yükselişe neden olduğunu gördük. Bitcoin 71 bin dolar seviyesinden 61 bin hatta 60 bin dolar seviyesinin altına sarkmıştı. Ons altın (xau/usd) ise 2 bin 431 dolar seviyesine kadar yükselmişti. Bitcoin bugün yüzde 4’lük yükselişle 63 bin 291 dolara yükseldi.

Ons altın ise 2 bin 384 dolar seviyesinde. Jeopolitik gerilim bize şunu gösterdi.Bitcoin satan güvenli liman olarak altın tercih etti. Bitcoin tarafındaki yükseliş 67 bin dolar seviyesine kadar yükselebilir. Bu da ons altının baskı altında kalabileceğini işaret ediyor.Ancak bu hareketler kısa vade için geçerli.

Fed ve Savaş beklentileri değiştirdi!

Bayramın 1.(günü) açıklanan enflasyon verisi beklentinin üzerinde açıklandı.ABD’de enflasyon Mart ayında yüzde 0,3’lük artışla 3.5 seviyesinde gerçekleşti.Olumsuz veriler Fed’in faiz indirim beklentisini zayıflattı.Amerika Merkez Bankası (FED), faiz kararını 1 Mayıs Çarşamba akşamı saat 21:00’de açıklayacak.Mayıs’ta bir faiz değişikliği yapması beklenmiyor.Fed’in 2024’de 3 kez faiz indirme olasılığı 1 keze düşmüş durumda.Ondan sebep dolar endeksi (dxy) 106,24 seviyesine yükseldi.Hedef sanırım 107 seviyesi.

İran-İsrail gerilimi de küresel piyasaları olumsuz yönde etkileyen, beklentilerin kısa vade için değişimine neden olan diğer önemli bir gelişmedir.Çünkü küresel piyasalarda belirsizliğin artması ve enflasyonun tekrar yükselme ihtimali endişeye neden oluyor.

Bu hafta stres testinden geçeceksiniz!

Konu malum.İran-İsrail savaşı.Tatilde olduğunuzdan şanslı bir süreç geçirdik.Şansımız ne kadar daha devam edecek onu kimse bilmiyor.Misilleme sırası İsrail’de.İsrail misilleme yaparsa çarşı pazar yine karışır.Amaçlardan biri o zaten.Küresel ekonomik kaos.Başka nedenler de var tabi.Sakin ancak gergin bir bekleyiş var.Korkulan olmadı ve kötü bir başlangıç olmadı.İsrail misilleme yapmazsa her şey normalleşir.Yani, altın ve gümüş fiyatları geriler, bitcoin toparlanır.Bu hafta teknik bir seviye yok sadece fırsatlar var.Alana da, satana da.Alan mı kazanacak, satan mı?Bu hafta için orayı kimse bilemez.Eskilerin deyişiyle alan her zaman kazanır.Peki İsrail misilleme yapmazsa ne olur?Borsa yükselişini, altın ve gümüş ons bazında düşüşünü, bitcoin yükselişini sürdürür.İsrail misilleme yaparsa ne olur?Borsa ve bitcoin sert düşer, altın ve gümüş yeni rekorlarını test eder.İlla takip edeceğim bir bant aralığı duymak isterseniz;Borsada 9.200-9.650 puanDolar/TL de 32,25-34,50Ons altın 2.250-2.380Gümüş ons 26,50-28,50Petrol 88-93 dolarBitcoin 61.500-68.500 dolarİran ve İsrail’den gelecek hamleler belli olmadıkça piyasalarda kendine yön vermekte zorlanır.Ne mi yapmak gerek?Elinde birikimi olan sahip çıkmalı.Alım için fırsat kollayan kademeli alım yapmalı.Uzun vadeli plan yapmalı.Çoğu kişi bu gerginliğe buna senaryo diyor.Ben savaş diyorum!

Kendi evim için inşaata başlamak istiyorum

Enflasyon, kış, seçim, bayram derken bahar ayı geldi çattı.Bahar ayı genelde inşaatların başlama ayı.Ramazan bayramı dolayısıyla aileler bir araya geldi ve yerleşim konuları daha çok konuşulur oluyor.Memleketinde kendi evini yaptırmak isteyenler, metropol şehirlerden uzaklaşıp sakin bir yere yerleşmek isteyenler, hayat pahalılığından dolayı alternatif arayanlar, yeni emekli olmuşlar…Çoğu insan ülke için göç planları yapıyor.Şanslı olanlar ise önceden arsasını almış olanlar.Yeni arsa arayışında olanlarda var tabi ki.Sonuçta herkesin karar vermekte zorlandığı konu “İnşaat yapmak için doğru zaman mı?”Gerçek olan tek şey bugün yapan kazançlı.Bugünün fiyatı yarından ucuz.Bugünün kararı yarın ki kararsızlıktan iyi.İnşaat maliyetleri her yıl artmaya devam ediyor.Öngörüm, maliyet artışlarının devam edeceği yönünde.Son baktığımda beton 2 bin 700 lira, demir 23,62 lira, kum 55 lira, tuğla 6 lira gibi fiyat listesi uzayıp gidiyor.Tek katlı mütevazi bir evin maliyeti 1 milyon 500 bin lira, iki katlı ise 2 milyon 500 bin lira civarında.Arsası hazır olanlar bu maliyeti göz önünde bulundurabilir.Asıl sorumuz “Doğru zaman mı?”Bunu kişinin yaş, gelir, mevcut durum ve gelecek beklentisine göre ayrı ayrı yorumlamak gerekiyor.Mesela;- Kişi 40 yaşında “Baba ocağı, arsa maliyetim zaten yok” diye memleketine ev yapmayı planlıyor.Kişi, bu evi yaptıktan sonra yılda 1 kez gidecekse, 10-15 gün kalıp metropol şehirde yaşamaya devam edecekse bir kez daha düşünmeli.Çünkü o parayla 1+1 daire alıp 10 bin liraya kira getirisi sağlayabilir.10 yıl sonunda bir ev yapacak kadar kirayı biriktirebilir, satın aldığı ev de kâr olarak kalabilir.- Kişinin nakiti yok ve borçlanmayı planlıyorsa yanlış bir düşünce.Bugünkü şartlarda kimse TL borç vermez, ya altın ya da döviz borç verir.Geliri döviz ve altın olmayan kişinin döviz ve altın borçlanması büyük zarardır.- Bugünkü ekonomik şartları göz önünde bulundurduğumuzda “Metropol şehirlerde yaşamak zor, mecbur gitmek istiyorum” diyebilir.Haklıdır da.Ancak öncelik ev yapma planı değil, iş bulma planı olmalı.Kişi, gideceği yerde iş garantisini oluşturmuşsa, nakit parası da hazırsa ev yapmasında bir sakınca yok.- “Arsam yok ama araştıyorum, param da var, karar da verdim” diyorsa hemen planını uygulamaya geçmeli.Yani, bölgeyi kararlaştırdıktan sonra beklemenin bir gereği yok, ev yapımına başlamalı.

Bireysel inşaat yapımlarında en sıkıntılı durum, kişinin bir avukat eşliğinde inşaat yaptıracağı kişiyle inşaat yapım anlaşması yapmaması oluyor.Genelde usta ile çavuş ahbap ilişkisi üzerinden ve tavsiye ile yola çıkılır.Bu çok yanlış bir karar.2 milyonluk iş için 5-10 bin liradan kaçmamak gerek.Diğer yandan kişinin ödeme plansızlığı mağduriyete neden oluyor.Elden bol bol ödeme yapmak çok yanlış.Malzemeciye ayrı, ustalara ayrı, vergiler ayrı ayrı ve açıklamalı ödenmeli.Özellikle peyder peyi ödemek (iş bittikçe) ödeme yapmak gerekli.Avukat eşliğinde sözleşme yapıldıysa, ödeme planı ve şartlar belirlenmişse, yukarıda yazdığım şartlara da uygunsa şimdiden hayırlı uğurlu olsun.

Bayram sonrası piyasaları neler bekliyor?

Bayram öncesi piyasalar gergin ve belirsiz bir trendde kapanış yaptı.Çünkü bugün açıklanacak ABD enflasyon verisi, yarın açıklanacak Euro Bölgesi faiz kararı ve İsrail-İran gerilimi belirsizliğini koruyor.Fiyatlarda bir şekilde yukarı gitme isteği var. “Gidecek yolumuz var” modunda bir izlenim bıraktı. Mesela; Bist100 endeksi 10 bin puan, altın 3 bin dolar, gümüş 38 dolar, Bitcoin 100 bin dolar gibi hedefler çok uzak görünmüyor.Tabi ki ara ara kâr satışları yaşanacak ancak tüm enstrümanların aynı anda yükselmesi teknik ve mantık olarak çok da doğru değil. En az birinin satıcılı olması gerek.O satışları da dolar karşısındaki varlıklarda bekliyorum.Altın, gümüş, euro gibi.Kâr satışları tamamlandıktan sonra yön tekrar yukarı.Ondan sebep herkesin elindekinin kıymetini bilmeli.

Üç günlük bayram tatilinde ABD verileri, Euro bölgesi faiz kararı ve İran-İsrail gerilimine odaklanacağım.Ramazan Bayramı müslümanlar için önemli bir bayram olduğundan Filistin veya Ortadoğu geneline yayacakları psikolojik harp beklenebilir.Masum sivil haşkın hedef alınması, İran-İsrail geriliminin zamanlaması manidar olur.

Para piyasaları için önemli bir hafta!

Bu hafta para piyasaları için önemli bir haftaya başlıyoruz.Ancak Ramazan Bayramı dolayısıyla resmi tatilde olacağız.Çarşamba günü ABD enflasyon verisiPerşembe günü Euro bölgesi faiz kararı varTatil öncesi takip edeceğim bant aralıkları şöyle:

Bist100 endeksi;9.618 puan seviyesinden kapanış yapmıştı. Pozitif görünüm devam ediyor. Bu ay 10 bin puan seviyesi sürpriz olmaz. Düşüşler kısa vadede alım fırsatı olarak görünüyor. Mevcutu korumak, alım için düşüşleri beklemek gerek.9 bin 400-9 bin 800 puan aralığını takip edeceğim.

Dolar 20 lira mı olacak?

Seçim öncesi para piyasalarına ilişkin “Seçimin hemen sonrası dolar yükselecek” algısı boşa çıktı.Dolar/TL kuru 31,88 lira seviyesinde.Yani, seçim sonrası dolar kuru 37 kuruş geriledi.Kuruşluk gerilemeyi görenler yine sosyal medyada “Dolar 20 lira olacak” demeye başladı.Öncelikle şunu belirtmek isterim;31,88 ile 20 lira arasında 11,88 lira var.29 liraya inansalar mâkul derim, 28 liraya da mâkul derim.20 lira ne?20 yıldır Türkiye’de “Konut balonu var, patlayacak” diyen bir kitle var.Bu da ona benziyor.Bugünkü ekonomik koşullar ve bugünkü sıkılaştırma politikası doların 20 lira olacağını söylemiyor.Evet seçimden sonra yükseliş hızı durdu, hatta 37 kuruş da olsa geriledi.Umarım daha da geriler, hepimizin hayali bu.Ama şartlar ve nedenlere odaklanıp da inanmak gerek.Dolar/TL seçimden sonra neden geriliyor?- Bayram öncesi TL talebi her zaman artar. Personel maaşları, ikramiye, tatil için nakit hazırlığı gibi nedenler TL’yi talepkâr yapar.- Seçim öncesi dolar pozisyonu olanlar baktı ki işler öyle değil, satış pozisyonu aldılar.- Yabancı kurum ve kuruluşların TL için iyimser raporları. Yabancı kurum ve kuruluşlar ne zaman rapor yayımlasa ona göre pozisyon alanlar olur.- Ekonomi yönetiminin seçim sonrası politika değişikliğine gitmeyeceği yönündeki mesajları.- Dolar endeksi (dxy) 104,70’den 103,70’e geriledi. Yani, dolar küresel piyasalarda değer kaybetti.Bu gibi etkenler TL’yi güçlü tutuyor.Ancak bu doların sürekli değer kaybedeceği anlamına gelmez.Dolar zaten bir yatırım aracı değildir.Dolar zaten Türkiye’de en az getiriye sahiptir.Doların tek özelliği maliyet hesaplamasıdır.Gözümüzün gördüğü her şey dolar ile maliyeti olduğundan önemli.Dolara ihtiyacımız olduğundan kur önemli.Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 2,18 milyar dolar azaldı.Çünkü dolar satıp mevduat faizine geçiyorlar.Yüzde 56-58 faizi kim kaçırır?Doların o kadar getirisi olmayacağını herkes biliyor.Özetlemek gerekirse 29-28 lira kısa vade için denene bilir.Önemli olan düşüş kalıcı mı?Bana göre şimdilik çok zor.Doların 20 lira olacağına inananlar önce aradaki 11,88 lirayı atlamaması gerek.Siz siz olun yine de döviz borçlanmayın.

Başarabiliriz!

Enflasyon ve hayat pahalılığı, sandığa yansıdı.Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün akşam ki konuşmasında bunu teyit etti.Hükümet artık yeni bir kadro ile yeni planlar için kolları sıvayacak.Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dediği gibi “Ya toparlanırız ya da buz gibi eririz”Toparlanmayacak veya buz gibi eriyecek bir sorun yok ortada.Sadece “Doğruyu” yaparak başaramayacağımız hiç bir şey yok.- Genç nüfus- Çalışkanlık- 4 mevsim- Jeopolitik avantajgibi bir çok avantajımızın farkında olalım yeter.Yanlış yapılana yanlış demesini öğrenmeliyiz.Mesela;- Sorun sadece ekonomik kriz değil. Tüm ülkelerde ekonomik krizler olur ve üstesinden gelinir. Para kaybedersiniz, tekrar kazanabilirsiniz. Ama güveni kaybettiğinizde tekrar kazanmak çok zordur. Toplumun güveni kaybedildi. Kaybedilen güven sosyal medya mesajlarıyla kazanılmaz, yüz yüze temasla kazanılır. Öncelik halk ile tekrar samimi temas kurmakla başlamalı. Sosyal medya ekibiyle seçimden seçime sahte kucaklamaların karşılığının olmadığının herkes farkında. Esnaf ihmal edildi. Söz verilen 7.200 pirim günüyle alakalı bir gelişme yok, olmalı.- Türk milleti başka ülkelerde ucuz telefon alacağım diye kuyruklar oluşturmamalı. İtibar her şeydir. Bizden daha fakir komşu ülkelerde telefon alma kuyruğu nedir? 33 bin lira telefon kayıt ücreti nedir? Bunlar gençleri olumsuz etkiliyor, bunlar iyi politikalar değil.- Altın ithalatına yasak nedir? 0,25-0,50 gram altın üretimlerinin yasaklanması nedir? Kuyum sektörüne ithalat yasak, bankalara serbest! Allah aşkına 0,25-0,50 gram altın üretiminin yasaklanmasının ülke ekonomisine katkısı nedir? 0,25-0,50 gram altını 1 gramı alamayan gariban vatandaş alıyor, ondan ne istiyorsunuz? Yasaklar kaçakçılığı, gayriresmi işlemleri, karaborsayı getirir. Oldu da. Panik ve güvensizliğe neden oluyor.- Kredi musluklarının tamamen kapatılması, iyi olmadı. Kısmen ihtiyaca göre esnek olmalı. Herkes bir umut kredi desteği bekliyor. Çıkış yolu arayanlar, bataklığa saplanıyor.- Halk, altın veya döviz alıyor diye eleştirilmemeli. Halk, enflasyona karşı kendini korumak istiyor. Eğer döviz veya altın talebini azaltmak istiyorsanız halkı TL ile borçlandırabilirsiniz. Konut veya araç taksitleri ödeyen kişiler TL borcuna odaklanır, yastık altı veya dövize yönelmez.- Hukuk veya âdalet sosyal medya yönlendirmesi ile işlememeli. Hukuk bir ülkenin temel taşıdır. Suça değil, nedenlerine odaklanmalı.- Faiz konusunda şeffaf ve öngörülebilirlik, enflasyon konusunda iddialı tarih verilmemeli. Herkesin gördüğü sorunlara objektif yaklaşmalı, devlet ve millet çözüm için birlik olmalı.- Ülkemizde çok kıymetli ekonomist, akademisyen ve sektör temsilcileri var. Düzenli olarak istişareler yapılmalı. Görüş alış verişi olmalı. Hangi parti, hangi görüş olursa olsun söz konusu ülke ekonomisi olunca birlik duygusunu inşaa etmeli.- Serbest piyasa ve serbest kurdan vazgeçmemeli. Baskıların bedeli ağır olur. Piyasanın ayarlarıyla sık oynamamalı.- Kurum ve kuruluşlarda proje üretmeyen, elini taşın altına sokmayan, çözüm üretemeyen kişilerin görevlerine ivedilikle son verilmeli ya da görev yerleri değiştirilmeli. Bu ülkeye sevdalı, devletten beş kuruş beklentisi olmayan binlerce âsil insanımız var, onlar değerlendirilmeli.- Enflasyonun kalıcı olarak gerilemesi sadece sıkılaştırma politikasıyla olmaz. Üretici, aracı, satıcı, devlet aynı masada buluşmalı, çalıştay oluşturmalı, kalıcı çözümler yasalaşmalı.“Neden Türkiye’de gıda fiyatları yükseldikçe yükselsin ki?” bugüne kadar uygulanan politikaların yanlış veya yetesiz olduğunu kabûllenmek, acil çözümler için adım atmak yeterli.

Bu çok ucuz bir konu.Sonuçta Türkiye’nin başaramayacağı hiç bir şey yok. Samimiyetle kolları sıvayalım, iletişim konusunda da zihniyet reformu yapalım yeter.Ancak derseniz ki “Yeni dünya düzeni artık böyle” işte onu da en iyi ben anlarım!

Para piyasalarında yılın 2. çeyreği başladı!

Artık bahar geldi.Kış ve soğuk havaların içe kapanık dönemi geçti.İki bayram tatiliyle beraber dışarda para trafiği daha iyi olacak.Yerel seçimler de kazasız belasız bitti çok şükür.Bazı şeyler netleşti.Bu hafta piyasalarda biraz dalgalanma görebiliriz ki normal.Bu yıl ile alakalı beklentimde hiç bir değişiklik yok.Trend ve yol aynı.Yılın ikinci çeyreğine değerli metaller yükselişle başladı.Yükselişte Fed ve jeopolitik gerilimler etkili oldu.Fed’in faiz indirme olasılığı yüzde 59’dan yüzde 61’e yükseldi.Ons altın 2.265 dolar, gram altın serbest piyasalarda 2.514 liraya yükseldi.Geçen hafta 2.396 liraya gerilediğinde bir çok uyarım olduğunu anımsatmak isterim.Gümüşün ons fiyatı 25,22 dolar, gram fiyatı ise 26,39 liraya yükseldi.Hedefim 32 dolar, 32 lira.

İkinci çeyrekte jeopolitik gerilimler daha ön planda olacağını düşünüyorum.Rusya, Çin ve Avrupa üçgenini takip edeceğim.Bizim borsamızda düşüşler bittikten sonra yabancı yatırımcıların girişleri artabilir.Orta ve uzun vadede pozitif.

Seçim öncesi aynı nakarat!

Her seçim öncesi aynı nakarat “Seçim sonrası yandık, bittik, kül olduk”Bunun altında yatan sebeplere baktığımızda “popülizm, algı, dezenformasyon ve siyasi kindarlık” var.

Her seçim öncesi bilerek ve isteyerek yapılan bu operasyonlara dikkat edin.Almış olduğunuz kararları bu algılara karşı yaparsanız pişman olursunuz.

Hazine’den altın hamlesi

Hazine ve Maliye Bakanlığı altın talebinin karşılanması için yeni düzenlemesini dün açıkladı.

Bakanlığın internet sitesinde, "Kuyum İşletmelerinin İhtiyacının Sağlanmasını Teminen Bankalara Sağlanan İşlenmemiş Altın İthalatı Kotası"na ilişkin beklediğim açıklama geldi.

Sakin bir hafta bizi bekliyor…

Hem yurt içi hem de yurt dışı piyasalarda bu hafta önemli bir veri akışı yok.İçerde seçim haftası olduğundan yerel seçimlerin çok konuşulayacağı, dışarda ise Rusya’dan gelecek haber akışlarına odaklanacağım.Bu hafta iyimser bir hafta olmasını bekliyorum.Döviz kurları ve altın fiyatlarında sakinlik hatta satış baskısı bekliyorum.Borsa da ise yükseliş.

Bist100 endeksi;Hedef 9 bin 350 puan.Önemli olan 9 bin 400 puan seviyesinin üzerinde kalıcı olması.Orta ve uzun vadede yükseliş ancak kısa vadede altta satış alanları var.Takip ettiğim bant aralığı aynı 8 bin 400-9 bin 400 seviyeleri.

Faizden medet ummak!

Bu hafta iki merkez bankasının faiz kararları önemliydi.

Dışarda Fed, içerde TCMB.